8/7/09

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ


(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)



Δευτέρα, 6 Ιουλίου
  • Ο Δίας και ο Άρης απέχουν 90°, ενώ ο Άρης και η Αφροδίτη βρίσκονται 6° μακριά. Ο Άρης και η Αφροδίτη φαίνονται στον ουρανό του λυκαυγούς στην ανατολή. Την ίδια ώρα ο Δίας είναι στον νότο.
Τρίτη, 7 Ιουλίου

  • Πανσέληνος στις 12:23 μ.μ.
  • Η πανσέληνος (η πιο μικρή για το 2009) περνάει μέσα από το εξωτερικό μέρος της σκιάς της Γης με αποτέλεσμα να καταγράφεται ελαφρώς μια έκλειψη παρασκιάς. Το αμυδρό σκοτείνιασμα της άκρης του φεγγαριού δεν θα είναι καθόλου αξιοπρόσεχτο στο μάτι.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:53 π.μ., ξημερώματα Τετάρτης.
Τετάρτη, 8 Ιουλίου

  • Η σελήνη ανατέλει αργά το βράδυ. Πολύ ψηλά από πάνω της, και ίσως λίγο στα αριστερά, στον αστερισμό του Αετού, λάμπει ο αστέρας 1ου μεγέθους Αλτάιρ, με τον 3ου μεγέθους Ταραζέντ μόλις πάνω του.
Πέμπτη, 9 Ιουλίου

  • Ο Δίας είναι το «άστρο» που λάμπει στα αριστερά του φεγγαριού. Αν και φαίνονται κοντά το ένα με το άλλο, ο Δίας είναι 1600 φορές πιο μακριά.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 4:31 π.μ., ξημερώματα Παρασκευής.
Παρασκευή, 10 Ιουλίου

  • Ο Δίας λάμπει στα δεξιά του φεγγαριού αυτό το βράδυ. Ένα τηλεσκόπιο ή μεγάλα κιάλια θα σας δείξουν το μ του Αιγόκερου, 5ου μεγέθους, 17 λεπτά του τόξου βορειοδυτικά του Δία, και τον Ποσειδώνα (μέγεθος 7,8) 17 λεπτά του τόξου βόρεια από το μ. Είναι μια καλή ευκαιρία για να εντοπίσετε τον Ποσειδώνα εύκολα. Θα μπορέσετε να τον διακρίνετε όμως μέσα από το έντονο φως της σελήνης;
Σάββατο, 11 Ιουλίου

  • Ο Άρης είναι 4° κάτω από τις Πλειάδες πριν το λυκαυγές της Κυριακής.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:09 π.μ., ξημερώματα Κυριακής.
Κυριακή, 12 Ιουλίου

  • Αν δεν έχετε τύχη στην εύρεση μερικών από των παραπάνω σφαιρωτών σμηνών, σίγουρα δεν θα δυσκολευθείτε να βρείτε το Μ4. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ξέρετε ποιος είναι ο Αντάρης και να πάτε στα δυτικά του. Το σμήνος αυτό φαίνεται εύκολα με κάθε λογής κιάλια ή τηλεσκόπιο. Με φαινόμενο μέγεθος 5 και σε απόσταση 7.200 ετών φωτός, είναι ένα από τα πιο κοντινά σε μας σφαιρωτά σμήνη.
  • Ο Charles Messier ήταν ο πρώτος που ανάλυσε το σμήνος σε αστέρια με το τηλεσκόπιό του. Το Μ4 θα ήταν εκπληκτικό αν το κοιτάζαμε χωρίς την ενδοαστρική σκόνη να μπαίνει μπροστά του. Το Μ4 περιέχει λευκούς νάνους και βρέθηκε ένας από αυτούς να έχει και έναν πλανήτη που περιφέρεται γύρω του. Με ελάχιστα περισσότερο από δύο φορές το μέγεθος του Δία, αυτός ο πλανήτης θεωρείται πως έχει ηλικία όσο και το ίδιο το σμήνος. Με 13 δισεκατομμύρια έτη, θα είχε τρεις φορές την ηλικία του ηλιακού μας συστήματος!

  • Θέλετε να μυηθείτε στον χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό..

    Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
  • Παραπάνω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα.



ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ


  • Παρατηρείτε τον ήλιο καθημερινά (με τη χρήση ενός ασφαλούς ηλιακού φίλτρου) αφού σχεδόν πάντοτε αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα φαινόμενα στην επιφάνειά του. Η ηλιακή κηλίδα #1024 που φαίνεται τώρα στον ηλιακό δίσκο είναι η πρώτη μεγάλη κηλίδα του νέου ηλιακού κύκλου #24 και αξίζει να την παρατηρήσετε. Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com
  • Ο Ερμής είναι κρυμμένος στο φως του λυκαυγούς.
  • Η Αφροδίτη και ο Άρης (με φαινόμενο μέγεθος – 4,2 και +1,1, αντίστοιχα) απομακρύνονται ο ένας από τον άλλον αυτήν την εβδομάδα, σε απόσταση από 5° με 7½°. Κοιτάξτε χαμηλά στον πρωινό ουρανό, πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα. Η Αφροδίτη είναι πολύ λαμπρή ενώ ο Άρης είναι 130 φορές πιο αμυδρός απ’ αυτήν. Νωρίς το λυκαυγές, θα δείτε τις Πλειάδες πάνω από τους πλανήτες. Προσέξτε τον λαμπρό Αλντεμπαράν, παρόμοιο σε χρώμα και φωτεινότητα με τον Άρη, να λάμπει κάτω από την Αφροδίτη. Ο Άρης αρχίζει μια μακριά, αργή πορεία που θα τον φέρει σε αντίθεση στις 29 Ιανουαρίου, 2010.

Η ερυθρά κηλίδα του Δία (αρκετά ωχρή αυτό το έτος) περνούσε τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη όταν ο Fabio Carvalho (http://cyberplocos.multiply.com/) από την Βραζιλία έβγαλε αυτήν την φωτογραφία στις 2 Ιουλίου.


  • Ο Δίας (μέγεθος -2,7, στον Αιγόκερο για αυτό το έτος) ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά καθημερινά. Θα τον δείτε στα νοτιοανατολικά να ανατέλλει πριν τα μεσάνυχτα. Όσο πιο νότια ζείτε τόσο πιο ψηλά στον ουρανό θα είναι ο Δίας και τόσο πιο καλή και σταθερή εικόνα θα έχετε με ένα τηλεσκόπιο.
  • Ο Κρόνος (μέγεθος +1, στον Λέοντα ) λάμπει τώρα στα δυτικά νωρίς το βράδυ και έχει τους δακτυλίους του σε σχεδόν θέση κάτοψης, σε κλίση 3° από την θέση παρατήρησής μας πάνω στη Γη. Το άνοιγμα των δακτυλίων του είναι το μεγαλύτερο για αυτό το έτος. Θα κλείσουν πάλι σε θέση σχεδόν απόλυτης κάτοψης τον Σεπτέμβριο του 2009, τότε που ο πλανήτης θα βρεθεί σε σύνοδο με τον ήλιο. Όσο περνάει ο χρόνος, τόσο πιο δύσκολη θα γίνεται και η παρατήρηση του πλανήτη αφού θα βρίσκεται ολοένα και χαμηλότερα.
  • Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείες) βρίσκεται ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν το λυκαυγές.
  • Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Αιγόκερο) παραμένει 3/4° μακριά από τον Δία στο φως της αυγής, όμως είναι 16.000 φορές πιο αμυδρός απ’ αυτόν.
  • Ο Πλούτωνας (μέγεθος 14, στον βορειοδυτικό Τοξότη) βρίσκεται στα νότια περίπου τα μεσάνυχτα. Είναι 250 φορές πιο αμυδρός από τον Ποσειδώνα. Αν θέλετε πραγματικά να παρατηρήσετε τον Πλούτωνα κάντε το τώρα αφού ο πλανήτης, τα αμέσως επόμενα χρόνια, οδεύει προς τα πλούσια με αστέρια πεδία του γαλαξία μας όπου θα είναι δύσκολο να αναγνωριστεί μέσα σε άλλα αστέρια 14ου μεγέθους. Ιδανική θέση παρατήρησης στον βραδινό ουρανό θα έχει ο Πλούτωνας τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
(c) 2001-2007 'ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης'
Δημήτριος Τσάμπουρας & Σια Ο.Ε.


Έδρα: Πολυτεχνείου 45, Λαδάδικα (4ος όροφος), Τ.Κ.54625 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
τηλ. 2310-533 902 /2310-541 826
fax. 2310-550 672

Υποκ/μα: Πανεπιστημίου 56 Μέγαρο ΕΡΜΗΣ (2ος όροφ.), Ομόνοια, Τ.Κ. 10678 ΑΘΗΝΑ
τηλ.: 210-3845102
fax.: 210-3842030

Email: planitario@astronomy.gr
www.astronomy.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου