Δευτέρα, 21 Δεκεμβρίου
- Ο Δίας και ο δέλτα του Αιγόκερου λάμπουν κάτω από τη σελήνη.
- Χειμερινό ηλιοστάσιο στις 7:47μ.μ. Τότε είναι που ο ήλιος τελειώνει το νότιο ταξίδι του στο γήινο ουρανό και αρχίζει την εξάμηνη επιστροφή του προς βορά. Το χειμερινό ηλιοστάσιο καθορίζει την έναρξη του χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο και του καλοκαιριού στο νότιο ημισφαίριο.
- Η ετήσια βροχή διαττόντων Αρκτίδες φθάνει στο αποκορύφωμά της τις πρώτες πρωινές ώρες, όταν η γη θα βρεθεί στην πορεία με τα συντρίμμια που σέρνει στην ουρά του ο κομήτης 8P/Tuttle.. Πιθανόν να μπορέσετε να διακρίνετε κάποια μετέωρα.
- Στο βραδινό λυκόφως, στα νότια νοτιοδυτικά, περίπου μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα, η ημισέληνος βρίσκεται πάνω και στα αριστερά του Δία.
- Ο Ερμής βρίσκεται 33,5° κάτω και στα δεξιά του Δία. Κοιτάξτε χαμηλά στα νοτιοδυτικά μια ώρα μετά τη δύση του ήλιου. Η μεγάλη ημισέληνος είναι περίπου 30° πάνω και στα αριστερά του Δία.
Πέμπτη, 24 Δεκεμβρίου
- Πρώτο τέταρτο της σελήνης στις 7:37 μ.μ.
Η ζώνη του Ωρίωνα, του κυνηγού, σκοπεύει προς τα κάτω στον Σείριο που ανατέλλει. Ο Μπετελγκέζ, ο Σείριος, και ο Προκύων σχηματίζουν ένα σχεδόν ισόπλευρο τρίγωνο, το γνωστό «χειμερινό» τρίγωνο.
Παρασκευή, 25 Δεκεμβρίου
- Καλά Χριστούγεννα (Sol Invictus)! Στα μέσα και προς το τέλος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η 25η Δεκεμβρίου ήταν τα γενέθλια του ανυπέρβλητου Ήλιου. Γιορτάζονταν η επιβίωση του ήλιου μετά από ένα ακόμα σκοτεινό ηλιοστάσιο. Δίνονταν η υπόσχεση του φωτός και της ζεστασιάς στην άνοιξη και το καλοκαίρι που ακολουθούσαν. Αυτός ο εορτασμός με τον ανάλογο συμβολισμό του συνεχίστηκε τελικά από το χριστιανισμό.
- Προσεκτικά παρατηρήστε το σημείο του ηλιοβασιλέματος στον ορίζοντά σας από μέρα σε μέρα. Μπορείτε να δείτε ότι αρχίζει ήδη να μετατοπίζεται λίγο προς τον Βορά;
- Μετά από το σούρουπο, ακολουθήστε τη ζώνη του Ωρίωνα 22° προς τα πάνω και κάμψτε ελαφρώς προς το Βορά για να βρείτε το Λαμπαδία (Aldebaran), το μάτι του Ταύρου. Περίπου μεσοστρατίς μεταξύ της ζώνης του Ωρίωνα και του Πολικού αστέρα, θα βρείτε την Αίγα (Capella), το αστέρι της μητέρας αίγας. Περίπου 34° στα αριστερά του Μπετελγκέζ (Betelgeuse) και 30° με 34° κάτω από την Αίγα, θα βρείτε τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη, τα αστέρια των Διδύμων.
- Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
- Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer's Guide: "Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια." Χωρίς αυτά, "Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος."
Ο Δίας συνεχίζει να μικραίνει σε φαινόμενη διάμετρο καθώς κινείται δυτικά σε σύνοδο με τον ήλιο. Παρατηρήστε τον με το τηλεσκόπιο σας στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος όταν θα βρίσκεται ακόμα στην ψηλότερή του θέση. Η Βόρεια Ισημερινή Ζώνη παραμένει πλατιά και σκούρα, ενώ η Νότια Ισημερινή Ζώνη έχει γίνει αρκετά αμυδρή και έχει χωριστεί σε δύο λεπτότερες ζώνες. Ο Christopher Go από τις Φιλιππίνες φωτογράφησε τον Δία στις 14 Δεκεμβρίου. Μια στοίβα από καρέ τραβηγμένα με βιντεοκάμερα σαν την φωτογραφία αυτή μπορεί να αποκαλύψει πολύ περισσότερη λεπτομέρεια σε έναν πλανήτη από ό,τι το ίδιο τηλεσκόπιο θα αποκαλύψει στο ανθρώπινο μάτι.
- Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
- Παρατηρείτε τον ήλιο καθημερινά (με τη χρήση ενός ασφαλούς ηλιακού φίλτρου) αφού σχεδόν πάντοτε αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα φαινόμενα στην επιφάνειά του. Μια ομάδα κηλίδων, μέλη του νέου ηλιακού κύκλου #24, εμφανίστηκε στον ηλιακό δίσκο. Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com
- Ο Ερμής (μέγεθος -0,5 που πέφτει σε + 0,5) φαίνεται στο σούρουπο, μία ώρα μετά τη δύση του ήλιου, χαμηλά και πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα. Αν και βρίσκεται κοντά στην μέγιστη αποχή του, χάνει φανερά την λαμπρότητά του.
- Η Αφροδίτη χάνεται στο φως της ανατολής του ήλιου. Θα εμφανιστεί ξανά στο τέλος του χειμώνα στον βραδινό ουρανό, μετά το ηλιοβασίλεμα.
- Ο Άρης (μέγεθος -0,5, στον Λέοντα) αρκετά πιο κάτω από τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη, ανατέλλει μετά τις 8 το βράδυ και βρίσκεται ψηλά στον νοτιοανατολικό ουρανό πριν το λυκαυγές. Ο Άρης αρχίζει μια μακριά, αργή πορεία που θα τον φέρει σε αντίθεση στις 29 Ιανουαρίου, 2010. Με τηλεσκόπιο, ο δίσκος του πλανήτη είναι 11,5 δευτερόλεπτα του τόξου και θα φθάσει στα 14,1 δευτερόλεπτα τον Ιανουάριο όταν θα βρεθεί σε αντίθεση, όχι ιδιαίτερα λαμπρός. Μπορείτε να διακρίνετε το βόρειο πόλο του πλανήτη;
- Ο Δίας (μέγεθος -2,2, στον Αιγόκερο) λάμπει φωτεινός στα νότια-νοτιοδυτικά στο λυκόφως και χαμηλότερα στα νοτιοδυτικά αργότερα το βράδυ. Δύει μετά τις 9 το βράδυ.
- Ο Κρόνος (μέγεθος 1,0, στην κεφαλή της Παρθένου), εμφανίζεται ολοένα και ψηλότερα στα ανατολικά νοτιοανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Με τηλεσκόπιο, θα μπορέσετε να δείτε ότι οι δακτύλιοί του είναι ακόμα σε κλίση 4,8° από την θέση κάτοψης.
- Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) βρίσκεται ψηλά στο νότο νωρίς το βράδυ.
- Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Αιγόκερο) βρίσκεται σε σύνοδο με τον Δία και απομακρύνεται στη 1° βόρειά του, στις 25 Δεκεμβρίου. Θα βρείτε αναλυτικούς χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ: http://media.skyandtelescope.com/documents/Uranus_Neptune09.pdf
- Ο Πλούτωνας έχει χαθεί στο φως του ήλιου.
Email: planitario@astronomy.gr
www.astronomy.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου