Mία Θαυμάσια Rachel Corrie στο Νέο Κόσμο.
02:29 - Δευ 01/02/2010, SteliosKouloglou
Ο θάνατος της Rachel
Μαρτυρία διεθνούς ακτιβιστή της International Solidarity Movement (ISM)
13:00 - 13:30: Είδαμε ότι δύο ισραηλινές στρατιωτικές μπουλντόζες, με τη συνοδεία ενός τανκ, είχς αν εισέλθει στην παλαιστινιακή πλευρά των συνόρων και κατέστρεφαν φάρμες και άλλα μερικώς κατεστραμμένα κτίσματα. Τα στρατιωτικά οχήματα απειλούσαν κοντινά σπίτια κι έτσι τρεις ακτιβιστές ανέβηκαν στην ταράτσα του ενός σπιτιού και μετά φώναξαν και στους άλλους να πάνε.
13:30 - 14:00: Εγώ έφτασα στο σημείο εκείνο και ένας απ’ τους τρεις ακτιβιστές κατέβηκε απ’ την ταράτσα και βγήκε μαζί μου στο δρόμο. Αρχίσαμε να παρεμποδίζουμε τη δουλειά που έκαναν οι μπουλντόζες. Εκείνη τη στιγμή, η Rachel και άλλοι δύο ακτιβιστές ήρθαν μαζί μας. Η Rachel και ένας Άγγλος ακτιβιστής φορούσαν φωσφορίζοντα, πορτοκαλί τζάκετ με αντανακλαστικές λωρίδες…
14:00 - 15:00: Η Rachel και άλλοι δύο ακτιβιστές άρχισαν να παρεμποδίζουν την άλλη μπουλντόζα, που προσπαθούσε να καταστρέψει το χορτάρι κι άλλα φυτά σε μια παλιά φάρμα. Κάθισαν λίγα μέτρα μπροστά απ’ την μπουλντόζα. Έφτασε κοντά τους και σκάλιζε το χώμα εκεί που κάθονταν. Η μπουλντόζα, όπως συνέβαινε πάντα, σταμάτησε την τελευταία στιγμή, έτσι απέφυγε να τους τραυματίσει…
15:00 - 16:00: Μία μπουλντόζα έσπρωξε έναν Αμερικάνο ακτιβιστή πάνω σ’ ένα σωρό από αγκυλωτά καλώδια. Ευτυχώς, η μπουλντόζα σταμάτησε ακριβώς λίγο πριν τον τραυματίσει σοβαρά. Ωστόσο, χρειάστηκε να τον ξεθάψουμε απ’ το σωρό και να ξεγαντζώσουμε τα ρούχα του απ’ τα καλώδια. Το τανκ πλησίασε για να δει αν ήταν καλά. Ένας στρατιώτης έβγαλε το κεφάλι έξω απ’ το τανκ για να δει τι είχε συμβεί κι έμοιαζε άναυδος και αρκετά σοκαρισμένος.
16:45 - 17:00: Κοντά στο σπίτι ενός φίλου μας γιατρού μία άλλη μπουλντόζα τέθηκε σε λειτουργία. Η Rachel κάθισε στο δρόμο της μπουλντόζας… Αυτή συνέχισε να κινείται. Όταν την πλησίασε επικίνδυνα, η Rachel σκαρφάλωσε στο σωρό με τα μπάζα που έσπρωχνε η μπουλντόζα. Ανέβηκε τόσο ψηλά πάνω στο σωρό, που ήταν στην ευθεία του οπτικού πεδίου του οδηγού της μπουλντόζας… Παρόλα αυτά, ο οδηγός συνέχισε ευθεία, κάτι το οποίο τράβηξε τα πόδια της μέσα στο σωρό με τα μπάζα και χάθηκε από το οπτικό πεδίο του οδηγού… Τρέξαμε προς το μέρος του και κουνούσαμε τα χέρια μας και ουρλιάζαμε. Ένας από μας είχε μεγάφωνο. Αλλά αυτός συνέχισε να πηγαίνει ευθεία, μέχρι που η Rachel βρέθηκε κάτω απ’ το κεντρικό τμήμα της μπουλντόζας.
Παρά το προφανές της θέσης της, η μπουλντόζα άρχισε να κάνει όπισθεν, χωρίς ωστόσο να σηκώσει τη λεπίδα της και έσυρε τη λεπίδα ξανά πάνω απ’ το σώμα της. Συνέχισε την όπισθεν μέχρι που έφτασε στη λωρίδα των συνόρων, περίπου εκατό μέτρα μακριά, όπου και άφησε το συντετριμμένο σώμα της στο χώμα. Τρεις ακτιβιστές έτρεξαν και άρχισαν να της δίνουν τις πρώτες βοήθειες. Είπε μόνο: «Η πλάτη μου έσπασε!». Και τίποτε άλλο…
Κανένα σπίτι δεν κατεδαφίστηκε τελικά την ημέρα του θανάτου της Rachel…
Η ιστορία του έργουΗ δημιουργία του έργου
Ανέβηκε για πρώτη φορά στο Royal Court Theater του Λονδίνου το 2005, σε σκηνοθεσία του Alan Rickman, όπου και σημείωσε τεράστια επιτυχία, αποσπώντας το βραβείο «London Theatergoers’ Choice Award» για την «Καλύτερη Θεατρική Παράσταση», «Καλύτερη Σκηνοθεσία» και «Καλύτερη Σόλο Ερμηνεία» για την ηθοποιό Megan Dodds.
Παίχτηκε έκτοτε σε πολλά θέατρα της Αγγλίας και της Αμερικής, καθώς και σε πολλές άλλες χώρες παγκοσμίως, όπως την Αυστραλία, την Ολλανδία, το Μεξικό, το Περού, ακόμα και το Ισραήλ (αραβική παραγωγή στη Χάιφα, στην 5η επέτειο του θανάτου της Rachel).
Το 2007 ανέβηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε παραγωγή της Brokenchair Company, στο θέατρο Φούρνος. Το 2008 η Διεθνής Αμνηστία έκανε παρουσίαση του έργου στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας. Το έργο τιμήθηκε με πολλά βραβεία και διακρίσεις ανά τον κόσμο, ενώ αξιοσημείωτη παραμένει η ακύρωση - για το φόβο πολιτικών αντιποίνων - προγραμματισμένων παραστάσεων στη Νέα Υόρκη, το Μαϊάμι και το Τορόντο.
Μετά το θάνατο της Rachel Corrie, οι γονείς της ένιωσαν την άμεση ανάγκη να μοιραστούν τα λόγια της με τον κόσμο.
«Τα emails που έστελνε η Rachel από την Παλαιστίνη επηρέασαν και προβλημάτισαν την οικογένειά μας. Δεν είχαμε καταλάβει ως τότε την κατάσταση των Παλαιστινίων. Ως Αμερικάνοι ήταν φυσικό να συμπαθούμε τους Ισραηλινούς».
Η πρώτη τους κίνηση ήταν να δημοσιεύσουν στο διαδίκτυο μέρος των κειμένων αυτών. Η ιστορία του έργου είχε ήδη αρχίσει να γράφεται… Οι γονείς της άρχισαν να λαμβάνουν γράμματα από όλα τα σημεία του κόσμου. Τα λόγια της Rachel είχαν αρχίσει να αλλάζουν συνειδήσεις.
Τα κείμενα της Rachel διάβασε και ο Alan Rickman, ηθοποιός και σκηνοθέτης. Αυτόματα του γεννήθηκε η επιθυμία να τα δραματοποιήσει, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο θεατρικό έργο. Τότε ζήτησε την αρωγή της Katharine Viner, δημοσιογράφου, που είχε εντρυφήσει στο παλαιστινιακό ζήτημα. Οι δυο τους επικοινώνησαν με τους γονείς της Rachel και τους μετέφεραν την επιθυμία τους. Και πράγματι, ένα χρόνο αργότερα, έλαβαν 184 σελίδες χειρόγραφών της.
«Δουλεύοντας αυτό το έργο θέλαμε να αναδιπλώσουμε το χαρακτήρα αυτής της νεαρής κοπέλας, χωρίς πολιτικούς συμβολισμούς. Επιθυμούσαμε να παρουσιάσουμε το πλήρες πορτραίτο της και να ανακαλύψουμε τι τη διαφοροποίησε από τη σημερινή νεολαία. Αυτό το υλικό ανέδειξε μια κοπέλα τόσο συνηθισμένη όσο και ξεχωριστή. Έγραφε ποιήματα για τη γάτα της, τους φίλους της, τη γιαγιά της, τον άνεμο. Έγραφε ακόμα και για τις αγωνιώδεις προσπάθειές της να ενταχθεί στην κοινωνία και να αποτελέσει κομμάτι αυτού του κόσμου. Προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε την ολότητα της Rachel με καθαρό βλέμμα. Δεν την αντιμετωπίσαμε σαν αγία αλλά ούτε και σαν αποστάτρια. Ούτε μόνο σοβαρή ούτε μόνο αστεία. Ήταν ακατάστατη και ταλαντούχα και εξαιρετικά προφητική. Επιλέξαμε να καταπιαστούμε με τη Rachel και όχι με κάποιο άλλο από τα εκατοντάδες θύματα Παλαιστινίων ή Ισραηλινών λόγω της ποιότητας των γραπτών της.», δήλωσε η Katharine Viner στην εφημερίδα The Guardian.
Ο Alan Rickman συμπλήρωσε: «Το κομμάτι της που ασχολήθηκε με τον ακτιβισμό ήταν σε πλήρη αρμονία με τη δημιουργική, καλλιτεχνική της φύση. Δεν έχω καμία αμφιβολία πως εάν ζούσε σήμερα θα είχαμε από εκείνη διηγήματα και νουβέλες και θεατρικά έργα. Δυστυχώς, όμως, δε θα μας ξαναχαρίσει κάποιο κείμενό της.»
Νέα Υόρκη – Η ακύρωση της παράστασης
Katharine Viner, δημοσιογράφος της εφημερίδας The Guardian, και συνεκδότρια και συμπαραγωγός του έργου «My Name is Rachel Corrie»:
«Τα αεροπορικά εισιτήρια του θιάσου είχαν κλειστεί, το πρόγραμμα από την παραγωγή ήταν έτοιμο, τα δελτία τύπου είχαν σταλεί, εισιτήρια δίνονταν στο διαδίκτυο. «Το όνομά μου είναι Rachel Corrie», σε παραγωγή του Royal Court of London, θα ταξίδευε σε ένα μήνα στο New York Theater Workshop, μετά από δύο σεζόν sold-out στο Λονδίνο και με διάφορα βραβεία στις αποσκευές του.
Την περασμένη εβδομάδα, το New York Theater Workshop ακύρωσε την παράσταση ή -σύμφωνα με τα δικά τους λόγια- «την ανέβαλε επ’ αόριστον». Το πολιτικό κλίμα, μας είπαν, είχε αλλάξει δραματικά από τότε που είχε κλειστεί η συμφωνία για το ανέβασμα του έργου. Σύμφωνα με τον James Nicola, τον καλλιτεχνικό διευθυντή του θεάτρου, «σ’ αυτό το διάστημα και κατά τη διάρκεια του στησίματος της παραγωγής, αυτό που εισπράξαμε από συζητήσεις στη Νέα Υόρκη, ήταν ότι μετά την αρρώστια του Ariel Sharon και την εκλογή της Hamas βρισκόμαστε σε μία πολύ αιχμηρή πολιτικά χρονική στιγμή». Η Rachel λογοκρίθηκε για πολιτικούς λόγους.
Σε κάνει να αναρωτιέσαι… Αν μία νέα, μεσαίας τάξης, σχολαστικά δίκαιη και νεκρή Αμερικανίδα κοπέλα, η οποία έχει αφήσει εκπληκτικά γραπτά για τη δουλειά της ως συντονίστρια σε κέντρο αποκατάστασης ανθρώπων με ψυχικές διαταραχές, για τα πρώην αγόρια της, τα προβλήματα με τους γονείς της, τη μάχη να μάθει ποια πραγματικά ήθελε να είναι και πώς αποφάσισε να ταξιδέψει στη Γάζα και ν’ ανακαλύψει τις σοκαριστικές συνθήκες μέσα στις οποίες ζουν οι Παλαιστίνιοι, εάν μία φωνή σαν και αυτή δεν μπορεί ν’ ακουστεί σε μία θεατρική σκηνή της Νέας Υόρκης, τι ελπίδα υπάρχει για οποιονδήποτε άλλον; Το μη Αμερικανό, το μη λευκό, το μη νεκρό, τον καταπιεσμένο;
Ο διευθυντής του Θεάτρου της Νέας Υόρκης είπε ότι δεν ενδιαφερόταν τόσο για τους ανθρώπους που θα έβλεπαν τελικά την παράσταση. «Δε νομίζω ότι ανησυχήσαμε για το κοινό», είπε. «Νομίζω ότι ανησυχήσαμε περισσότερο για το ότι αυτοί που ποτέ δε θα διάβαζαν τα γραπτά της Rachel ή ποτέ δε θα έβλεπαν την παράσταση, θα την χρησιμοποιούσαν ως μία ευκαιρία να υποστηρίξουν τα επιχειρήματά τους». Από πότε το θέατρο έγινε σημαντικό γι’ αυτούς που δεν το βλέπουν; Εάν το ίδιο το έργο, όπως ξεκάθαρα δηλώνει ο Nicola, δεν είναι το πρόβλημα, τότε η λύση βρίσκεται στο να κάνεις όλο και περισσότερους ανθρώπους να έρθουν να το δουν και όχι στο να το υποβάλλεις σε λογοκρισία.
Είναι σίγουρα υποτιμημένο το αμερικάνικο κοινό, ένα ποσοστό του, όμως, αναμφίβολα θα ενδιαφέρονταν να έχει μία πιο λεπτομερή εικόνα της πραγματικότητας. Ο καλλιτεχνικός χώρος χρειάζεται ν’ αντισταθεί στη λογοκρισία φωνών και στη φίμωση αυτών πριν καν ακουστούν.»
Η επιστολή του Harold Pinter και άλλων 18 συγγραφέωνRachel Corrie - Η ζωή της
«Είμαστε Εβραίοι συγγραφείς που υποστηρίξαμε την παραγωγή του έργου «My Name is Rachel Corrie» στο Royal Court Theater. Είμαστε απογοητευμένοι από την απόφαση του New York Theater Workshop να ακυρώσει ή να αναβάλει αυτήν την παραγωγή. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι ένα σημαντικό έργο, ιδιαίτερα ίσως για το αμερικανικό κοινό που πάρα πολύ σπάνια έχει την ευκαιρία να δει και να κρίνει από μόνο του το υλικό με το οποίο καταπιάνεται το έργο.
Στο Λονδίνο έχει σπάσει τα ταμεία. Οι κριτικοί το εξύμνησαν. Το κοινό το βρήκε εξαιρετικά συγκινητικό. Επομένως τι είναι αυτό από τα γραπτά της Rachel Corrie, από τις σκέψεις της, τα συναισθήματά της, τις ανησυχίες της, τον ιδεαλισμό της, το θάρρος της, την αναζήτησή της για κάποιο νόημα στη ζωή, από το οποίο το κοινό της Νέας Υόρκης πρέπει να προστατευθεί; […] Οι ποικίλοι λόγοι που επικαλείται το θέατρο – ο πρωθυπουργός Ariel Sharon σε κώμα, η εκλογή της Χαμάς, οι περιστάσεις του θανάτου της Rachel Corrie, ο συμβολισμός της ιστορίας της – δε βγάζουν κανένα νόημα σε σχέση με το περιεχόμενο αυτού του έργου και των κρίσιμων ζητημάτων που θέτει για τη δραστηριότητα του ισραηλινού στρατού στα κατεχόμενα εδάφη. […] Η Rachel Corrie έδωσε τη ζωή της ορθώνοντας το ανάστημά της ενάντια στην αδικία. Ένα θέατρο με μια τόσο σπουδαία ιστορία θα έπρεπε να είχε το θάρρος να δώσει στο θεατρόφιλο κοινό της Νέας Υόρκης την ευκαιρία να γνωρίσει την εμπειρία της ιστορίας της Rachel.»
Λονδίνο, 20 Μαρτίου 2006
Η αμερικανοεβραία Rachel Corrie γεννήθηκε στις 10 Απριλίου του 1979 στην Ολύμπια της Washington των Ηνωμένων Πολιτειών. Ήταν κόρη του Craig Corrie, στελέχους ασφαλιστικής εταιρείας, και της Cindy Corrie, εκπαιδευτικού και καθηγήτριας μουσικής. Σύμφωνα με τη μητέρα της, η οικογένειά της ήταν μία «τυπική αμερικάνικη οικογένεια: πολιτικά φιλελεύθερη, οικονομικά συντηρητική, μεσαίας τάξεως». Η Rachel ήταν η μικρότερη απ’ τα τρία παιδιά της οικογένειας.
Αποφοίτησε από το Capital High School και συνέχισε τις σπουδές της στο Evergreen State College, όπου παρακολούθησε μαθήματα καλών τεχνών. Ήθελε να γίνει συγγραφέας και καλλιτέχνης. Ο Colin Reese, συγκάτοικος και σύντροφος της, είχε δηλώσει: «Ήταν ο πιο ακατάστατος άνθρωπος που έχω γνωρίσει! Ποτέ δεν έπλενε τα πιάτα! Αλλά όταν επρόκειτο για δραστηριότητα υπέρ της ειρήνης δούλευε πιο σκληρά απ’ τον οποιονδήποτε».
Δούλεψε ως εθελόντρια στο Washington State Conservation Corps, οργανισμό προστασίας των φυσικών πηγών ενέργειας της Washington και ασχολήθηκε με ασθενείς με ψυχικές διαταραχές σε εβδομαδιαία βάση, για τρία χρόνια. Κατά το πρώτο έτος σπουδών της εισήγαγε ένα σχέδιο επικοινωνίας και βοήθειας μεταξύ της Ολύμπια και της Ράφα και οργάνωσε αργότερα δίκτυο αλληλογραφίας μεταξύ των παιδιών των δύο πόλεων. Έγινε μέλος της Olympia Movement (κινήματος υπέρ της δικαιοσύνης και της ειρήνης) και στη συνέχεια της International Solidarity Movement (Διεθνές Κίνημα Αλληλεγγύης, που δραστηριοποιούνταν υπέρ των Παλαιστινίων).
Έχοντας συμπληρώσει το πρώτο έτος σπουδών στο Evergreen State College, αποφάσισε να διακόψει τη φοίτησή της για ένα χρόνο και να ταξιδέψει στη Λωρίδα της Γάζας, για να συμμετάσχει σε οργανωμένες δραστηριότητες της ISM στη Ράφα. Ήταν η περίοδος της δεύτερης ιντιφάντα (ιντιφάντα Al-Aqsa).
Η Rachel και άλλοι ακτιβιστές λειτουργούσαν ως ανθρώπινες ασπίδες, για να εμποδίσουν τις στρατιωτικά εξοπλισμένες μπουλντόζες των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας (Israel Defense Forces - IDF) που κατεδάφιζαν σπίτια Παλαιστινίων. Βοηθούσαν στην προστασία εργατών του δήμου, οι οποίοι επισκεύαζαν κατεστραμμένα από τις ισραηλινές μπουλντόζες φρεάτια, που ήταν αναγκαία για την παροχή νερού στη Ράφα. Επίσης, οργάνωναν διαδηλώσεις και ενημέρωναν τα μέσα ενημέρωσης.
Διανομή
Rachel Corrie: Δήμητρα Σύρου
Ο χρόνος: Μάρω Αγρίτη
Συντελεστές
Μετάφραση: Νάνσυ Τρικκαλίτη
Σκηνοθεσία: Μάνια Παπαδημητρίου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Μάρω Αγρίτη
Επιμέλεια Κίνησης: Πάρης Μαντόπουλος
Σκηνικά: Άρτεμις Θεοδωρίδη
Video: Αγγέλα Δεσποτίδου
Φωτισμοi: Αλέκος Αναστασίου
Φωτογραφίες: Θάνος Χόνδρος
Σχεδιασμός έντυπου υλικού: Άρτεμις Θεοδωρίδη
Επιμέλεια έκδοσης: Xαρά Σωκράτους, Βιολέττα Μαλάμου
Υποστήριξη επικοινωνίας: Μάνος Καπερώνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου