Ουρανός και Αστρονομικά Φαινόμενα Ιούλιος 2010

http://www.telescopeshop.gr/ Γράφει η Αστροφυσικός Ελένη Χατζηχρήστου Είμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού πλέον.  Το Θερινό Τρίγωνο λάμπει στο νυκτερινό στερέωμα,  οι βροχές διαττόντων συνεχίzουν να κρατούν το ενδιαφέρον μας  τις ζεστές νύκτες, ενώ η Γη θα φτάσει στο αφήλιο  την μακρινότερη απόστασή της από τον Ήλιο.   Στα μέσα περίπου του μήνα μια ολική ηλιακή έκλειψη  θα σας δώσει την αφορμή να ταξιδέψετε μέχρι  τη Γαλλική Πολυνησία  ή τη Νότια Αμερική, για να την απολαύσετε. Εικ. Ουρανος: Ο ουρανός του Ιουνίου για το γεωγραφικό μήκος  και πλάτος της Αθήνας (15/07/2010 21:00 UTC).  (Credit: http://space.about.com) Αυτό το Μήνα.. Κοιτάξτε νοτιοανατολικά του πολικού αστέρα για να βρείτε  χωρίς ιδιαίτερη  δυσκολία το Θερινό Τρίγωνο, που αποτελείται  από τα άστρα Βέγκα,  Ντένεμπ και Αλτάιρ. Το καθένα ανήκει  σε διαφορετικό αστερισμό: ο Βέγκα είναι το λαμπρότερο  άστρο της Λύρας,  ο Ντένεμπ βρίσκεται στην ουρά του Κύκνου  (που καμιά φορά αποκαλείται και ο Σταυρός του Βορρά)  και ο Αλτάιρ είναι το λαμπρότερο άστρο του Αετού.  Το Θερινό Τρίγωνο θα μας συντροφεύει στον ουρανό  για πολλούς μήνες, και μετά το τέλος του καλοκαιριού. Στις 6 Ιουλίου η Γη φτάνει στο αφήλιο, στο μακρινότερο  δηλαδή σημείο της τροχιάς της γύρω από τον Ήλιο.  Η ακριβής απόστασή της θα είναι  152.1 εκατομμύρια χιλιόμετρα,  δηλαδή 1.01670 αστρονομικές μονάδες  (1 αστρονομική μονάδα αντιστοιχεί σε  150 εκατομμύρια χιλιόμετρα,  τη μέση απόσταση Γης-Ήλιου κατά τη διάρκεια του έτους).  Παρά την απόστασή μας από τον Ήλιο βρισκόμαστε  στο κατακαλόκαιρο,  στο βόρειο ημισφαίριο,  κι' αυτό γιατί όπως ξέρουμε οι γήινες εποχές  δεν οφείλονται στην απόσταση του πλανήτη μας από τον Ήλιο,  αλλά στην κλίση του άξονα περιστροφής της Γης ως προς  το επίπεδο της τροχιάς της.  Με αποτέλεσμα περιοδικά, το βόρειο και νότιο ημισφαίριο να προσλαμβάνουν κάθετα τις ηλιακές  ακτίνες οπότε έχουν καλοκαίρι, ή αντίθετα να τις προσλαμβάνουν υπό κλίση οπότε έχουν χειμώνα. Εικ. Τροχια Γης: Απεικόνιση της ελλειπτικής τροχιάς της Γης  γύρω από τον Ήλιο. Τον Ιούλιο η Γη βρίσκεται στο μακρινότερο  σημείο (αφήλιο) αλλά το βόρειο ημισφαίριο κλίνει προς τον Ήλιο  με αποτέλεσμα οι ακτίνες του να πέφτουν στη Γη κάθετα  και να έχουμε καλοκαίρι. Στις 12 Ιουλίου μια ολική ηλιακή έκλειψη θα σημειωθεί, ορατή κυρίως  πάνω από το νότιο Ειρηνικό Ωκεανό. Εάν βρεθείτε  στη Γαλλική Πολυνησία,  στη νότια Χιλή ή Αργεντινή, θα έχετε την ευκαιρία  να την απολαύσετε. Βροχές Διαττόντων Οι Όμικρον Δρακονίδες είναι μια βροχή διαττόντων ορατή  στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη κυρίως. Περιμένουμε λίγα,  αργά στην κίνησή τους και αμυδρά κυρίως μετεωροειδή,  αλλά η νεαρή Σελήνη ευνοεί την παρατήρησή τους  στις 6 Ιουλίου οπότε η βροχή κορυφώνεται. Οι Αιγοκερίδες είναι αντίθετα λαμπρά μετεωροειδή  που αναμένονται στις 23-30 Ιουλίου. Δυστυχώς  εκείνες τις βραδιές  η Σελήνη θα είναι ιδιαίτερα λαμπρή αλλά έστω  κι’ έτσι μη χάσετε την ευκαιρία να στραφείτε προς το νότο  μετά τα μεσάνυχτα περιμένοντας τους  λαμπρότερους Αιγοκερίδες να κάνουν την εμφάνισή τους. Οι Νότιοι Δέλτα Υδροχοίδες κορυφώνονται στις 29 Ιουλίου,  με φαινόμενο ακτινοβόλο σημείο στον Υδροχόο  και καλύτερη ορατότητα στον ανατολικό ουρανό  μετά τα μεσάνυχτα. Ίσως δεν είναι η εντυπωσιακότερη βροχή διαττόντων  (περί τα 20 μετεωροειδή την ώρα) και μάλιστα  υπό το φως σχεδόν Πανσελήνου. Πλανήτες Αυτό το μήνα κοιτάξτε στον δυτικό ουρανό τους  λαμπρούς πλανήτες  Αφροδίτη, Άρη και Κρόνο καθώς οδεύουν προς  το σημείο συνάντησής τους στις αρχές Αυγούστου,  ενώ η Σελήνη και άλλα λαμπρά άστρα  τους “συνοδεύουν”  στο στερέωμα. Η Αφροδίτη ήδη από τον περασμένο μήνα αποτελεί θέαμα  από μόνη της,  καθώς λάμπει στον δυτικό ορίζοντα για δύο ολόκληρες  ώρες μετά τη δύση του Ήλιου.  Ενώ τα άστρα των Διδύμων Κάστωρ και Πολυδεύκης δύουν  στα βορειοδυτικά λίγο μετά τον Ήλιο,  η Αφροδίτη αναδύεται λαμπρή.  Κοντά της κατά σειρά ο Βασιλίσκος του Λέοντα, ο Άρης,  ο Κρόνος και ο Στάχυς της Παρθένου προς τα νοτιοδυτικά.  Κάθε μέρα πλανήτες και άστρα αλλάζουν θέση το ένα  ως προς το άλλο αλλά μένουν κοντά μεταξύ τους.  Στις 11 Ιουλίου η Νέα Σελήνη εμφανίζεται και εκείνη στον ουρανό  παίρνοντας μέρος στην “ουράνια” συνάντηση.   Στις 26-27 Ιουλίου ο πλανήτης Ερμής κάνει  μια σύντομη εμφάνιση πάνω από τον Βασιλίσκο,  ενώ τρείς μέρες αργότερα οι Κρόνος και Άρης πλησιάζουν  στην κοντινότερη μεταξύ τους απόσταση  (φαινόμενη απόσταση ως προς τον γήινο παρατηρητή, όχι πραγματική βεβαίως, λιγότερο από 2ο).  Ο λαμπρός Δίας ανατέλλει γύρω στα μεσάνυκτα  και η μεγάλη διάμετρός του (42 δευτερόλεπτα τόξου)  επιτρέπει να δούμε εύκολα όλες τις εκπληκτικές λεπτομέρειες  της ατμόσφαιράς του (μεγάλη κόκκινη κηλίδα,  χρωματιστές ζώνες νεφών,  κυκλωνικά συστήματα). Κοντά στον Δία (μόλις 1-2ο νότια)  θα βρίσκεται ο πολύ αμυδρότερος πλανήτης Ουρανός,  που θα μπορέσετε να δείτε με ένα ζευγάρι κιάλια ή ένα ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο.  Σελήνη Τελευταίο Τέταρτο στις 4 Ιουλίου, Νέα Σελήνη στις 11,  Πρώτο Τέταρτο στις 18 και Πανσέληνος στις 26 Ιουλίου .  Η Σελήνη στο Απόγειο την 1η Ιουλίου,  στο Περίγειο στις 13 και στο Απόγειο πάλι στις 29 Ιουλίου. Εικ. Αστεροειδης: Γρήγορη ματιά σε έναν άγνωστο αστεροειδή,  διαμέτρου 1-2 χιλιομέτρων, καθώς περνάει μπροστά  από τον αστερισμό του Κενταύρου  και τυχαία φωτογραφίζεται  από το διαστημικό τηλεσκόπιο  Hubble (Credit: NASA and The Hubble Heritage Team, STScI/AURA.  Acknowledgment: R. Evans and K. Stapelfeldt, Jet Propulsion Lab).  Διαστημικά Γεγονότα του Μήνα Το διαστημόπλοιο Cassini θα περάσει σχετικά  κοντά από τους δορυφόρους του Κρόνου Καλυψώ,  Εγκέλαδο και Δάφνις στις 5 Ιουλίου,  κοντά στον Τιτάνα στις 7 Ιουλίου  και κοντά στους Προμηθέα και Άτλαντα στις 25 Ιουλίου.   Η αποστολή Rosetta θα περάσει κοντά στον αστεροειδή  21 Lutetia στις 10 Ιουλίου. Αναλυτικό Αστρονομικό Ημερολόγιο 1 Ιουλίου: Η Σελήνη στο Απόγειο (405036 χλμ.). 2 Ιουλίου: Ο κομήτης McNaught στο κοντινότερο  πλησίασμά τους στον Ήλιο. Ορατός την αυγή,  πριν την ανατολή του Ήλιου. 3 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά τον Δία. 4 Ιουλίου: Τελευταίο Τέταρτο Σελήνης. 6 Ιουλίου: Η Γη στο Αφήλιο (152.1 εκατομμύρια χλμ.). 8 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στις Πλειάδες. 9 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Αλδεμπαράν. 10 Ιουλίου: Η Αφροδίτη 1ο βορειοδυτικά του Βασιλίσκου. 11 Ιουλίου: Νέα Σελήνη. Ολική Ηλιακή έκλειψη ορατή  μόνο από ορισμένες περιοχές της Γης. 13 Ιουλίου: Η Σελήνη στο Περίγειο (361115 χλμ.). 14 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Βασιλίσκο και την Αφροδίτη. 16 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Άρη και τον Κρόνο. 18 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Στάχυ. Πρώτο Τέταρτο Σελήνης. 21 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Αντάρη.  26 Ιουλίου: Πανσέληνος. 27 Ιουλίου: Ο Ερμής 0.3ο νοτιοδυτικά του Βασιλίσκου. 29 Ιουλίου: Η βροχή μετεωροειδών Νότιοι Δέλτα Υδροχοίδες.  Η Σελήνη στο Απόγειο (405955 χλμ.). 31 Ιουλίου: Η Σελήνη κοντά στον Δία.  Ο Άρης 1.8ο νοτιοδυτικά του Κρόνου. Εικ. Οριζοντας: Ο ορίζοντας του Ιουνίου, κοιτώντας νότια,  για το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της Αθήνας  (15/07/2010 21:00 UTC). (Credit: http://space.about.com) Πηγές: http://www.synapses.co.uk/astro/monthnxt.html http://stargazing.suite101.com/article.cfm/the_night_sky_for_july_2010        http://www.astronomynow.com/sky_charts.html http://stardate.org/nightsky/almanac/  http://www.seasky.org/astronomy/astronomy_calendar_current.html  http://www.mmo.org/astronomy/this-months-sky.html  http://www.space.com/spacewatch/new_sky_calendar.html http://www.skymaps.com/downloads.html http://www.skymaps.com/articles/n1007.html          http://transientsky.wordpress.com/  http://www.arksky.org/ http://space.about.com/od/computerresources/tp/2010JunSkyGuide.htm    http://www.moonwise.co.uk/year/2010sky.php http://www.findyourfate.com/astrology/year2010/sky2010.html http://users.sch.gr/mdogram/astronea.htm http://www.imcce.fr/hosted_sites/ama10/evenements.html  http://www.spaceagepub.com/calendar/downrange.html Ο ουρανός της εβδομάδας και από το: http://www.skyandtelescope.com/ Ο νυκτερινός ουρανός  καθημερινά: http://www.astro.noa.gr/AlmanacIAA/iaa_today.htm Εφαρμογές Java και εικονικά εργαλεία για την αναπαραγωγή  του νυκτερινού ουρανού από το γεωγραφικό πλάτος  και μήκος που βρίσκεστε: http://space.about.com/library/weekly/blskymaps.htm  http://www.oras.org/stargazer/applet.html Προσθήκη: 03/07/2010

http://www.telescopeshop.gr/