Δευτέρα, 12 Οκτωβρίου
- Ο Δίας τελειώνει την ανάδρομη (προς τα δυτικά) κίνησή του σε σχέση με τα αστέρια και σταδιακά κινείται προς τα ανατολικά ξανά. Αυτό συμβαίνει αρκετά αργά και κάνει τον Δία να φαίνεται πρακτικά ακίνητος ανάμεσα στα αστέρια όλη την εβδομάδα. Για το υπόλοιπο του Οκτωβρίου, παρατηρήστε τον Δία να κινείται αργά προς το αμυδρό, μεγέθους 4,3 αστέρι "ι" του Αιγόκερου μόλις στα ανατολικά του.
- Η Αφροδίτη περνάει 0,5° νότια του Κρόνου. Ο Ερμής είναι 7° κάτω από την Αφροδίτη και τον Κρόνο. Κοιτάξτε στα ανατολικά μια ώρα πριν την ανατολή του ήλιου. Ο Άρης είναι 60° στα δυτικά της Αφροδίτης και του Κρόνου.
- Από τώρα μέχρι και το τέλος του μήνα, κοιτάζοντας πριν από το πρώτο φως της αυγής και εφόσον ο ουρανός είναι καθαρός και χωρίς φωτορύπανση, αξίζει να ψάξετε το ζωδιακό φως στα ανατολικά. Αυτό είναι ένα τεράστιο, σε σχήμα πυραμίδας, αμυδρό φως που εκτείνεται ψηλά στον ορίζοντα, γέρνει προς τα δεξιά και ευθυγραμμίζεται με την εκλειπτική. Αποτελείται από διαπλανητική σκόνη που προήλθε από αστεροειδείς και κομήτες, βρίσκεται στο επίπεδο του ηλιακού συτήματος, και φωτίζεται από το ηλιακό φως.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:34 μ.μ.
- Η σελήνη έρχεται να συνοδεύσει τους πλανήτες τα πρωινά της 15ης και 16ης Οκτωβρίου.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 7:25 μ.μ
Παρασκευή, 16 Οκτωβρίου
- Το μεγάλο τετράγωνο του Πήγασου είναι ένας γνωστός αστερισμός του φθινοπωρινού ουρανού. Νωρίς το βράδυ, ψάξτε για ένα μεγάλο σχήμα τετραγώνου ή ρόμβου στον ανατολικό ουρανό. Αυτός ο σχηματισμός επεκτείνεται περίπου 15 μοίρες στη μια πλευρά. Όμως, ένα από τα αστέρια του τετραγώνου δεν ανήκει στον Πήγασο. Το αστέρι στο αριστερό σημείο του «διαμαντιού» είναι ο Αλφεράτζ, γνωστός και σαν ο "α" της Ανδρομέδας.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 01:13 π.μ.
Σάββατο, 17 Οκτωβρίου
- Αυτόν τον μήνα, αν κοιτάξετε το βράδυ ψηλά πάνω και στα δεξιά του Δία θα δείτε τον λαμπρό Αλτάιρ. Κοιτάζοντας από τον Δία στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση θα βρείτε τον Φομαλχώ να ανατέλλει. Και τα δύο άστρα είναι σχεδόν κοντινοί γείτονες. Ο Αλτάιρ βρίσκεται 17 έτη φωτός μακριά και ο Φομαλχώ 25. Ο Δίας, συγκριτικά, απέχει 37 λεπτά φωτός από τη Γη.
- Τις επόμενες τρεις νύχτες η ετήσια βροχή διαττόντων Ωριωνίδες κάνει την εμφάνιση της, με αποκορύφωση το βράδυ της 21ης Οκτωβρίου. Η βροχή φαίνεται καλύτερα από μια σκοτεινή περιοχή και λίγο πριν το λυκαυγές. Σε ιδανικές συνθήκες μπορείτε να δείτε μέχρι 1 μετέωρο κάθε 3 λεπτά, περίπου. Είναι ενδιαφέρον το ότι τα κομμάτια σκόνης που παράγουν αυτές τις ακτίνες φωτός (διάττοντες) προέρχονται από τον κομήτη του Halley.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:04 μ.μ.
Κυριακή, 18 Οκτωβρίου
- Νέα σελήνη στις 8:34 π.μ.
- Το πιο λαμπρό αστέρι στον δυτικό ουρανό μόλις χαθεί το λυκόφως είναι ο Αρκτούρος, το αστέρι της άνοιξης, βυθίζεται σιγά σιγά στον ορίζοντα και γρήγορα θα χαθεί από τον βραδινό ουρανό.
- Μόλις βραδιάσει, ο Πολικός αστέρας και ο β της Μικρής Αρκτου (Kochab) βρίσκονται στο ίδιο ύψος. Και τα δύο αστέρια είναι 2ου μεγέθους, με τον Πολικό να βρίσκεται στα δεξιά.
- Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
- Παραπάνω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα.
Το πλανητικό νεφέλωμα Helix (NGC7293) στον Υδροχόο είναι ένα από τα πιο φωτεινά του ουρανού (μέγεθος 7) αλλά δύσκολα εντοπίζεται γιατί έχει χαμηλή φωτεινότητα λόγω της εκτεταμένης επιφάνειάς του (1/4 της μοίρας). Αν κεντράρουμε το τηλεσκόπιο μας στο υ του Υδροχόου, θα βρίσκεται σε ακτίνα περίπου 1 ο . Θα βοηθούσε αισθητά στην αναζήτησή σας η χρήση ενός καλού φίλτρου νεφελωμάτων ή προτιμότερα ενός φίλτρου ΟΙΙΙ. Η φωτογραφία είναι 250 λεπτά με το τηλεσκόπιο Vixen VC200L και την CCD κάμερα ATIK 314L Mono (Baader LRGB + Ha light frames) από το Γύθειο Λακωνίας τον Ιούλιο του 2009 από τους Ευάγγελο Σουγλάκο και την Μαντώ Σταθάκη.
Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
- Παρατηρείτε τον ήλιο καθημερινά (με τη χρήση ενός ασφαλούς ηλιακού φίλτρου) αφού σχεδόν πάντοτε αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα φαινόμενα στην επιφάνειά. Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com
- Η Αφροδίτη, ο Ερμής και ο Κρόνος φαίνονται χαμηλά στο πρώτο φως της ανατολής του ήλιου, αλλάζοντας καθημερινά θέση. Η Αφροδίτη είναι με μεγάλη διαφορά η πιο λαμπρή απ’ όλους. Ο Ερμής βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στον ορίζοντα. Ο Κρόνος θα βρεθεί στην πιο κοντινή του σύνοδο με την Αφροδίτη στις 13 Οκτωβρίου. Ο Ερμής έχει μέγεθος -0,9 ενώ ο Κρόνος φθάνει στο + 1,1.
- Η Αφροδίτη (με φαινόμενο μέγεθος – 3,9, στον Λέοντα) φαίνεται 100 φορές πιο λαμπρή από τον Κρόνο. Η καλύτερη ώρα για την παρατήρηση των πρωινών πλανητών είναι 50 λεπτά πριν την ανατολή του ήλου.
- Ο Άρης (μέγεθος +0,7, στους Διδύμους, κοντά στον Κάστορα και τον Πολυδεύκη) ανατέλλει περίπου στις 1:00 π.μ και βρίσκεται ψηλά στον ανατολικό ουρανό πριν το λυκαυγές. Ο Άρης αρχίζει μια μακριά, αργή πορεία που θα τον φέρει σε αντίθεση στις 29 Ιανουαρίου, 2010. Με τηλεσκόπιο, ο δίσκος του πλανήτη είναι μόλις 7 δευτερόλεπτα του τόξου και θα φθάσει στα 14 δευτερόλεπτα τον Ιανουάριο όταν θα βρεθεί σε αντίθεση, όχι ιδιαίτερα λαμπρός.
- Ο Δίας (μέγεθος -2,6, στον Αιγόκερο για αυτό το έτος) λάμπει στα νοτιοανατολικά στο τέλος του λυκόφωτος. Βρίσκεται σε πολύ καλή θέση για παρατήρηση πριν τις 9 μ.μ. Η φαινόμενη διάμετρος του είναι 44 δευτερόλεπτα του τόξου.
- Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθείς) βρίσκεται ψηλά στα νοτιοανατολικά το βράδυ.
- Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Αιγόκερο) βρίσκεται 7° ανατολικά του Δία.
- Ο Πλούτωνας (μέγεθος 14, στον βορειοδυτικό Τοξότη) βρίσκεται στα νότια νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.
Δημήτριος Τσάμπουρας & Σια Ο.Ε.
Έδρα: Πολυτεχνείου 45, Λαδάδικα (4ος όροφος), Τ.Κ.54625 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
τηλ. 2310-533 902 /2310-541 826
fax. 2310-550 672
Υποκ/μα: Πανεπιστημίου 56 Μέγαρο ΕΡΜΗΣ (2ος όροφ.), Ομόνοια, Τ.Κ. 10678 ΑΘΗΝΑ
τηλ.: 210-3845102
fax.: 210-3842030
Email: planitario@astronomy.gr
www.astronomy.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου