Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Δευτέρα, 23 Απριλίου

• Η λεπτή ημισέληνος περνάει κοντά από τις Πλειάδες απόψε και διασχίζει τις Υάδες στον Ταύρο φθάνοντας μέχρι και την Αφροδίτη τα ακόλουθα βράδια. Ο Δίας είναι αρκετά πιο κάτω.
  
  
  
  
  

• Ο Ερμής βρίσκεται χαμηλά στον ανατολικό ουρανό πριν από την αυγή όλη την εβδομάδα. Σήμερα το πρωί, φαίνεται περίπου 4° ψηλά, 30 λεπτά πριν την ανατολή του ηλίου. Για να εντοπίσετε τον πιο εσωτερικό πλανήτη, βρείτε ένα σημείο παρατήρησης με ανεμπόδιστη θέα προς τα ανατολικά και σαρώστε τον ουρανό ακριβώς πάνω από τον ορίζοντα με ένα ζευγάρι  κιάλια. Με μέγεθος 0,1, ο Ερμής λάμπει αρκετά φωτεινός ώστε να διαπεράσει την λάμψη του λυκόφωτος. Μόλις τον εντοπίσετε με κιάλια, προσπαθήστε να τον δείτε και με γυμνό μάτι. 
• 
  
  

Η φωτογραφία του Ερμή είναι από τη  NASA/JHUAPL/CIW

Τρίτη, 24 Απριλίου

• Η Αφροδίτη βρίσκεται 8 μοίρες περίπου πάνω από τον μηνίσκο της σελήνης. Το ζευγάρι κυριαρχεί στον ουρανό λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα και μέχρι τις 11 μ.μ. Κοιτάξτε το σκιόφως της Γης που φωτίζει αχνά το σκοτεινό μέρος της σελήνης. Το φως αυτό προέρχεται από το φως του Ήλιου που η αντανάκλασή του από τη Γη φθάνει στο φεγγάρι.

Τετάρτη, 25 Απριλίου

• Αυτή η εβδομάδα προσφέρει μια καλή ευκαιρία για την παρατήρηση του αστεροειδούς 6 Ήβη με τηλεσκόπιο. Με μέγεθος 10, ο αστεροειδής βρίσκεται 9° βόρεια από τον Άρη, αλλά εντοπίζεται ευκολότερα αν σαρώσουμε την περιοχή που είναι περίπου 1° ανατολικά-βορειοανατολικά του διπλού αστέρα γ του Λέοντα, που έχει μέγεθος 2.

Πέμπτη, 26 Απριλίου

• Αυτό το βράδυ, η σελήνη είναι στα πόδια των Διδύμων, κάτω από τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη και ψηλά πάνω από τον Μπετελγκέζ.

• Αν και ο Κρόνος έφτασε στο αποκορύφωμα της λαμπρότητάς του στις 15 Απριλίου, όταν εμφανίστηκε απέναντι από τον Ήλιο στον ουρανό μας (αντίθεση), η θέαση του πλανήτη με τους δακτυλίους δεν μειώνεται καθόλου αυτή την εβδομάδα. Παραμένει πάνω όλη τη νύχτα ανάμεσα στα αστέρια του υπόβαθρου της Παρθένου, στο νοτιοανατολικό ουρανό καθώς πέφτει το σκοτάδι, και σηκώνεται ψηλά στο νότο περίπου τα μεσάνυχτα. Ο Κρόνος συνεχίζει να λάμπει με μέγεθος 0,3. Φαίνεται εμφανώς φωτεινότερος από το πιο λαμπρό αστέρι της Παρθένου, τον Στάχυ, το οποίο βρίσκεται 5° νοτιοδυτικά του πλανήτη. Με ένα τηλεσκόπιο, το σύστημα δακτυλίων του Κρόνου καλύπτει 43 " και κλίνει 13 ° ως προς εμάς.

Παρασκευή, 27 Απριλίου

• Για αυτούς που θα σηκωθούν νωρίς το πρωί, θα δουν σε προεπισκόπηση το πώς θα είναι τα αστέρια στο βραδινό ουρανό του Αυγούστου. Τα τρία φωτεινά αστέρια που λάμπουν ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν το φως της αυγής αποτελούν το Θερινό Τρίγωνο. Ο Σκορπιός και ο Τοξότης, οι δύο χαρακτηριστικοί καλοκαιρινοί αστερισμοί, βρίσκονται χαμηλά στον νότιο ορίζοντα. Το φωτεινό αστέρι στα μέσα του δυτικού ουρανού είναι ο Αρκτούρος στον αστερισμό του Βοώτη.

Σάββατο, 28 Απριλίου

• Αυτά τα βράδια μας δείχνουν δύο ζευγάρια πλανήτη-αστέρα στον ουρανό: Ο Άρης με τον Βασιλίσκο στα δεξιά του ψηλά στο νότο και ο Κρόνος με τον Στάχυ κάτω και στα δεξιά του στα νοτιοανατολικά. Και τα δύο ζευγάρια απέχουν μεταξύ τους 5°.

Κυριακή, 29 Απριλίου

• Πρώτο Τέταρτο στις 12:58 μ.μ. Ο δορυφόρος μας δύει λίγο πριν από τις 2 π.μ. Το Πρώτο Τέταρτο βρίσκεται ανάμεσα στο σχετικά δυσδιάκριτο φόντο των αστεριών του Καρκίνου.

• Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).

• Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer's Guide:  "Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια." Χωρίς αυτά, "Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος."

Ναι, το Seeliger εφέ είναι πραγματικό! Ο Christopher Go ((http://www.christone.net/astro/saturn/index.htm)   πήρε αυτές τις εικόνες στις 23 Φεβρουαρίου και 13 Απριλίου, 2012. Η τελευταία ήταν δύο ημέρες πριν από την αντίθεση του Κρόνου. Η φωτεινότητα των δακτυλίων σε σχέση με τον δίσκο του δείχνει ότι οι δακτύλιοι είναι φτιαγμένοι από στερεούς κόκκους (οι οποίοι διασκορπίζουν το φως ) ενώ τα νέφη του πλανήτη δεν το κάνουν.

• Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία(εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).
  
  

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

• Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

• Ο Ερμής (μέγεθος + 0,1) είναι βαθιά μέσα στο φως της ανατολής του ήλιου.

• Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,7, στον Ταύρο) παραμένει στο ίδιο ύψος, πολύ λαμπρή όλο τον Απρίλιο, που είναι το μέγιστο ύψος που βρίσκεται κατά τη διάρκεια του οκταετούς κύκλου των εμφανίσεών της. Λάμπει στα δυτικά στο λυκόφως και δύει τα μεσάνυχτα! Με τηλεσκόπιο, η Αφροδίτη είναι ένας λευκός δίσκος, 33” σε διάμετρο. Μπορείτε να την παρατηρήσετε με τηλεσκόπιο και την ημέρα, με ιδανική ώρα αργά το απόγευμα ή κατά τη διάρκεια του ηλιοβασιλέματος. Θα έχουμε διάβαση της Αφροδίτης μπροστά από τον ηλιακό δίσκο νωρίς το πρωί ( περίπου για 1 ½ ώρα μετά την ανατολή του ηλίου) της 6ης Ιουνίου.

• Ο Άρης (με μέγεθος -0,2, στον Λέοντα) είναι ψηλά στα νοτιοδυτικά μετά τα μεσάνυχτα. Με τηλεσκόπιο, ο Άρης έχει 10,5 δευτερόλεπτα του τόξου σε φαινόμενη διάμετρο. Η επιφάνεια του βόρειου πόλου του πλανήτη έχει μειωθεί αρκετά αφού η άνοιξη δίνει τη θέση της στο καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη. Ο Βασιλίσκος βρίσκεται 5° στα δεξιά του Άρη και ο αμυδρότερος γ του Λέοντα είναι 8° πάνω από τον πλανήτη.

• Ο Δίας (μέγεθος -2) βυθίζεται ακόμα χαμηλότερα με τη δύση του ήλιου, αρκετά κάτω από την Αφροδίτη.

• Ο Κρόνος (μέγεθος +0,2, στη Παρθένο) ήταν σε αντίθεση την Κυριακή του Πάσχα. Λάμπει ψηλά στο νότο μετά τις 1 π.μ. Ο Στάχυς τρεμοσβήνει 5° στα δεξιά του, περίπου στο μισό της λαμπρότητας του Κρόνου και με μπλε χρώμα. Με τηλεσκόπιο, οι δακτύλιοι του Κρόνου έχουν μια καλή κλίση 14° ως προς εμάς.

• Ο Ουρανός είναι κρυμμένος στην ανατολή του ήλιου.

• Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) μόλις που βγαίνει χαμηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά πριν το πρώτο φως το λυκαυγούς.

© 2001-2012 'ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης'

www.astronomy.gr