Δευτέρα, 5 Δεκεμβρίου
- Ο Δίας λάμπει κάτω αριστερά της Σελήνης απόψε. Αν και φαίνονται να είναι κοντά στον ουρανό, ο Δίας είναι 1550 φορές πιο μακριά και 40 φορές μεγαλύτερος από τη σελήνη σε διάμετρο.
- Ο Κρόνος ανατέλλει λίγο μετά τις 3 π.μ. αυτή την εβδομάδα και φαίνεται σχεδόν 30° ψηλά στα νοτιοανατολικά από τη στιγμή που το λυκόφως αρχίζει να φωτίζει τον ουρανό το πρωί. Ο δακτυλιοειδείς πλανήτης λάμπει με μέγεθος 0,8 και ξεχωρίζει με φόντο τα αστέρια της Παρθένου. Το πιο λαμπρό αστέρι του αστερισμού, μεγέθους 1,0, ο Στάχυς, βρίσκεται περίπου 5° στα δεξιά του Κρόνου. Μέσα από ένα τηλεσκόπιο, ο Κρόνος μετρά 16", ενώ οι δακτύλιοί του φτάνουν τα 36", έχοντας κλίση 14° ως προς τη θέση παρατήρησής του από τη Γη.
- Η Σελήνη φτάνει στο απόγειό της, το πλέον απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 3:14 π.μ. της Τρίτης. Τότε βρίσκεται 405.414 χιλιόμετρα από το κέντρο της Γης και μοιάζει λίγο μικρότερη από το κανονικό. Βυθίζεται προς το δυτικό ορίζοντα μετά τα μεσάνυχτα.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:22 μ.μ.
Τρίτη, 6 Δεκεμβρίου
- Καθώς πέφτει το σκοτάδι αυτό το βράδυ, δύο αντικείμενα κυριαρχούν στον ανατολικό ουρανό. Το πιο προφανές είναι η Σελήνη, σε αύξουσα φάση, η οποία εμφανίζεται σχεδόν κατά 90% φωτισμένη. Μόλις 5° στα δεξιά της και κάτω είναι ο λαμπρός Δίας. Ο πλανήτης παραμένει εκπληκτικός όλη την εβδομάδα καθώς φέγγει στον ουρανό λίγο μετά από το ηλιοβασίλεμα και μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Με μέγεθος -2,8, ο Δίας είναι το πιο φωτεινό σημείο της νύχτας εκτός από την Αφροδίτη, η οποία δύει προς το τέλος του λυκόφωτος. Όταν τον δούμε μέσα από ένα τηλεσκόπιο, ο γιγαντιαίος πλανήτης εκτείνεται με διάμετρο 47". Αναζητήστε μια εναλλασσόμενη σειρά από σκοτεινές και φωτεινές ζώνες καθώς και μικρότερες λεπτομέρειες στη δυναμική (συνεχώς διαφορετική) ατμόσφαιρα του πλανήτη.
Ο Δίας λάμπει κάτω από την σελήνη αυτό το βράδυ. Παρακολουθήστε την σελήνη να προχωρά στα ανατολικά από νύχτα σε νύχτα.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:13 μ.μ.
Τετάρτη, 7 Δεκεμβρίου
- Αυτό το βράδυ είναι μια καλή ευκαιρία για να στρέψετε το τηλεσκόπιό σας προς τη Σελήνη. Κοιτάξτε στη βορειοδυτική πλευρά της Σελήνης και θα έχετε μια υπέροχη θέα των βουνών Rümker, το μεγαλύτερο συγκρότημα με ηφαιστειακούς λόφους στη σελήνη. Αυτή η περιοχή παρουσιάζεται πολύ όμορφα απόψε κοντά στη διαχωρίζουσα (terminator), η γραμμή που χωρίζει την ημέρα από τη νύχτα στην επιφάνεια της Σελήνης. Οι λόφοι αυτοί ρίχνουν μακριές σκιές καθώς ο ήλιος ανατέλλει πάνω από αυτή την περιοχή. Σχεδόν θα εξαφανιστούν αύριο το βράδυ. Για να εντοπίσετε τα βουνά Rümker, βρείτε πρώτα το πιο λαμπρό χαρακτηριστικό της Σελήνης, τον κρατήρα Αρίσταρχο. Από εκεί, πάτε προς το βορρά κατά μήκος της διαχωρίζουσας μέχρι να δείτε μια περιοχή με χαμηλού υψομέτρου λόφους.
Τα βουνά Rümker αποτελούν μια ξεχωριστή θέα πάνω στη σελήνη το βράδυ της 7ης Δεκεμβρίου. (Consolidated Lunar Atlas/UA/LPL)
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:00 μ.μ.
Πέμπτη, 8 Δεκεμβρίου
- Το φεγγάρι λάμπει στον Ταύρο κοντά στις Πλειάδες σήμερα το βράδυ, όπως φαίνεται παραπάνω. Μπορεί να χρειαστείτε κιάλια για να δείτε το σμήνος μέσα στο φέγγος της σελήνης.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:51 μ.μ.
Παρασκευή, 9 Δεκεμβρίου
- Κοιτάξτε λίγο πάνω από τον ορίζοντα στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ και θα δείτε το λαμπρό φως της Αφροδίτης. Ο πλανήτης λάμπει με μέγεθος -3,9, αρκετά λαμπρός ώστε να διαπεράσει τη λάμψη του το λυκόφως. Ο πλανήτης δύει αμέσως μετά το τέλος του λυκόφωτος.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:38 μετά τα μεσάνυχτα.
Σάββατο, 10 Δεκεμβρίου
- Ολική έκλειψη σελήνης. Παρατηρητές στον Ειρηνικό, την Αυστραλία και την Ανατολική Ασία έχουν την καλύτερη θέαση. Βλέποντάς την από εκεί, όλη η έκλειψη συμβαίνει ψηλά σε σκοτεινό ουρανό από την αρχή μέχρι το τέλος. Για την Ευρώπη και την Αφρική, η Σελήνη σε έκλειψη θα είναι χαμηλότερα στα ανατολικά κατά τη διάρκεια ή μετά το σούρουπο το βράδυ της 10ης Δεκεμβρίου.
- Στην Ελλάδα, η σελήνη ανατέλλει στις 5:05 μ.μ. Τότε βρίσκεται πολύ χαμηλά και στην αρχή της μερικής φάσης η οποία και τελειώνει στις 6:18 μ.μ. Η σελήνη είναι μέσα στην σκιά της Γης για 52 λεπτά, από τις 14:05 ως τις 14:57 UT. Οι μερικές φάσεις, πριν και μετά την ολική φάση, διαρκούν περισσότερο από μία ώρα η καθεμιά.
Ολική έκλειψη σελήνη. Φωτογραφία από τον Λουκαΐδη Χριστόδουλο.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 8:30 μ.μ.
Κυριακή, 11 Δεκεμβρίου
- Αν και ο Ερμής πέρασε ανάμεσα στον Ήλιο και τη Γη μόλις πριν από μία εβδομάδα, ο πιο εσωτερικός πλανήτης έχει ήδη αναρριχηθεί σε θέση παρατήρησης κατά τη διάρκεια του πρωινού λυκόφωτος. Κοιτάξτε χαμηλά στα νοτιοανατολικά περίπου 30 λεπτά πριν την ανατολή, όταν ο Ερμής βρίσκεται περίπου 8° πάνω από τον ορίζοντα. Ο πλανήτης λάμπει με μέγεθος 1, οπότε μπορεί να χρειαστείτε κιάλια για να τον εντοπίσετε στη λάμψη του λυκόφωτος. Όταν τον δούμε μέσα από ένα τηλεσκόπιο, ο Ερμής φαίνεται 9" σε φαινόμενη διάμετρο και είναι σε λεπτή φάση ημισελήνου. Κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων, ο πλανήτης θα γίνεται λαμπρότερος ενώ ο δίσκος του θα συρρικνώνεται (θα γίνεται όμως όλο και πιο πλήρως φωτιζόμενος).
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:17 π.μ. της Δευτέρας.
- Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
- Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer's Guide: "Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια." Χωρίς αυτά, "Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος."
Στις 2 Δεκεμβρίου, ο Άρης ήταν 7,1” και σε φάση gibbous όταν ο Sean Walker φωτογράφησε τον Άρη. Ο βόρειος πόλος του πλανήτη ξεχωρίζει καθαρά. (Ο νότος είναι προς τα πάνω). Ο Sean Walker χρησιμοποίησε ένα κατοπτρικό τηλεσκόπιο 12,5 ιντσών και την βιντεοκάμερα DMK21AU618.
- Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία(εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
- Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
- Ο Ερμής εξέρχεται από το φως του ήλιου το λυκαυγές και αρχίζει να φαίνεται από το τέλος της εβδομάδας και μετά.
- Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9), ανεβαίνει ψηλότερα στον νοτιοδυτικό ουρανό. Ο λαμπρός πλανήτης πρόκειται να κάνει μια καλή εμφάνιση σαν «Αποσπερίτης» κατά τη διάρκεια του λυκόφωτος όλο το χειμώνα.
- Ο Άρης (με μέγεθος +0,7, στον Λέοντα) ανατέλλει πριν τα μεσάνυχτα. Κάτω από τον Άρη, σε απόσταση που φθάνει στις 10° στις 2 Δεκεμβρίου, είναι ο Βασιλίσκος, παρόμοιος σε χρώμα και λαμπρότητα. Με τηλεσκόπιο, ο Άρης είναι ακόμα μια μικρή σφαίρα 7,1 δευτερόλεπτα του τόξου σε διάμετρο. Θα βρεθεί σε αντίθεση (μόνο 13,9 δευτερόλεπτα του τόξου) τον ερχόμενο Μάρτιο.
- Ο λαμπρός Δίας (μέγεθος -2,8, στα σύνορα μεταξύ Κριού και Ιχθύων) είναι ψηλά στα ανατολικά το σούρουπο και ψηλότερα αργότερα το βράδυ (μεσουρανεί μετά τις 9 μ.μ.). Η φαινόμενη διάμετρός του είναι 47 δευτερόλεπτα του τόξου.
- Ο Κρόνος (μέγεθος +0,8) λάμπει στα νοτιοανατολικά πριν το λυκαυγές. Φαίνεται όλο και ευκολότερα πάνω από τον ορίζοντα από πρωινό σε πρωινό. Ο Στάχυς τρεμοσβήνει 5° κάτω και στα δεξιά του. Ο λαμπρότερος Αρκτούρος φέγγει αρκετά πιο μακριά πάνω και στα αριστερά του Κρόνου και του Στάχυ.
- Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) βρίσκονται σε καλό ύψος για παρατήρηση νωρίς το βράδυ. Για να εντοπίσετε τους δύο πλανήτες, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτό το εκτυπώσιμο διάγραμμα: http://media.skyandtelescope.com/documents/Uranus-Neptune-2011.pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου