21/2/12

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Δευτέρα, 20 Φεβρουαρίου
  • Η πολύ λεπτή παλιά Σελήνη είναι πολύ χαμηλά στα ανατολικά νοτιοανατολικά 45 πριν την ανατολή του ηλίου. Ένα ζευγάρι κιάλια θα σας βοηθήσει να την εντοπίσετε στο πρωινό λυκόφως.
  • Πάρτε τα κιάλια σας απόψε και απολαύσετε το αστρικό σμήνος των Πλειάδων (M45) που βρίσκεται ψηλά στον ουρανό στην αρχή της νύχτας. Οι Πλειάδες είναι το λαμπρότερο σμήνος  του ουρανού. Σε απόσταση 440 ετών φωτός είναι ένα από τα πιο κοντινά στη Γη. Μπορείτε να βρείτε το M45 τραβώντας μια γραμμή (στα βορειοδυτικά) πάνω από τη ζώνη του Ωρίωνα. Οι αστρονόμοι έχουν τώρα εκχωρήσει σε αυτό το αντικείμενο μια θέση μέσα στον αστερισμό του Ταύρου. Όμως, για 15 περίπου αιώνες, οι αρχαίοι αστροπαρατηρητές θεωρούσαν τις Πλειάδες ένα ξεχωριστό αστερισμό. Ξεκινήστε παρατηρώντας χωρίς οπτική βοήθεια. Πόσα αστέρια μπορείτε να δείτε; Οι περισσότεροι παρατηρητές εντοπίζουν έξι αστέρια στο σχήμα μιας μικρής «κατσαρόλας». (Δεν είναι η Μικρή Άρκτος, όμως. Αυτή είναι στο βόρειο ουρανό). Μετά κοιτάξτε με κιάλια. Δεκάδες «αστρικές πυγολαμπίδες» πετάγονται μέσα στο οπτικό πεδίο. Με ευαίσθητες κάμερες να συνδέονται στα μεγαλύτερα τηλεσκόπια, οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει πάνω από 1.000 μέλη στον αστρικό σχηματισμό των Πλειάδων.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 8:14 μ.μ.  

Τρίτη, 21 Φεβρουαρίου
  • Το αστέρι στο ζενίθ, γύρω στις 7 μ.μ., είναι η φωτεινή Αίγα.
  • Η Αφροδίτη και ο Δίας απέχουν 20 μοίρες. Ψάξτε για το φωτεινό ζεύγος των πλανητών στα νοτιοδυτικά το σούρουπο. Είναι δύσκολο να το χάσετε! Το ζευγάρι συγκλίνει και θα βρεθεί πιο κοντά στις 13 Μαρτίου.
  • Νέα Σελήνη στις 12:35 π.μ. της Τετάρτης. Επειδή η τροχιά της Σελήνης γέρνει περίπου 7° από την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο (που ονομάζεται εκλειπτική), σε κάθε Νέα Σελήνη δεν έχουμε και μια έκλειψη ηλίου. Στην πραγματικότητα, απόψε το φεγγάρι επιτυγχάνει τη Νέα φάση του όταν βρίσκεται περίπου 4,5° από τον Ήλιο. Τότε, το ποσοστό του φωτισμένου μέρους του είναι 0,19 τοις εκατό, πολύ λεπτό και αμυδρό για να το εντοπίσουν και να το δουν οι επίγειοι παρατηρητές.

Τετάρτη, 22 Φεβρουαρίου

  • Η πολύ λεπτή σελήνη, μόλις μιας ημέρας, είναι το φωτεινό ορόσημο για την εύρεση του φευγαλέου Ερμή πολύ χαμηλά στα δυτικά, μισή ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα. Θα χρειαστείτε κιάλια. Τις επόμενες βραδιές, η σελήνη ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά και περνά πολύ κοντά από την Αφροδίτη το βράδυ της 25ης Φεβρουαρίου.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:53 μ.μ. 


Πέμπτη, 23 Φεβρουαρίου

  • Το μισοφέγγαρο, σε αύξουσα φάση, κρέμεται πολύ κάτω και στα δεξιά της Αφροδίτης και πάνω από τον Ερμή νωρίς στο λυκόφως. (Παραπάνω σχήμα).
  • Ο Άρης βγαίνει από την ανατολή λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα αυτή την εβδομάδα. Με το σκοτάδι να πέφτει, μπορείτε να τον δείτε στο υπόβαθρο των αστεριών στο νότιο τμήμα του αστερισμού του Λέοντα. Ο κόκκινος πλανήτης σκαρφαλώνει ψηλότερα αργότερα το βράδυ με το μέγιστο ύψος του να είναι στο νότο περίπου στις 1 π.μ. Λάμπει με μέγεθος -1,1 έχοντας μια ξεχωριστή υπόλευκη πορτοκαλί απόχρωση. Μέσα από ένα τηλεσκόπιο, ο βόρειος πόλος του Άρη ξεχωρίζει με 14" διάμετρο δίσκου επειδή το βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη τώρα γέρνει  προς τη Γη.

Παρασκευή, 24 Φεβρουαρίου

Το νεφέλωμα Cone στον Μονόκερο ανακαλύφθηκε από τον William Herschel και ανήκει σε μια μεγαλύτερη περιοχή του ουρανού όπου και παρατηρούμε σχηματισμό και δημιουργία αστέρων. Για την παρατήρησή του χρειάζεται καθαρός και σκοτεινός ουρανός με καλό seeing. Επίσης, ένα φίλτρο νεφελωμάτων θα σας βοηθήσει. Φυσικά, θα πρέπει να αφιερώσετε αρκετό χρόνο για να μπορέσετε να το δείτε. Μια γρήγορη ματιά δεν αρκεί!

  • Ο Δίας και η Αφροδίτη σχηματίζουν μια γραμμή που αν προεκταθεί προς τα κάτω δείχνει την ημισέληνο στη διάρκεια του σούρουπου και μετά.

Σάββατο, 25 Φεβρουαρίου

  • Τα μισοφέγγαρο είναι σε θεαματική σύνοδο με την Αφροδίτη στον νυχτερινό ουρανό! Είναι μόλις 3° μακριά της. Στη συνέχεια, αύριο, η σελήνη θα πλησιάσει και τον Δία, όχι όμως τόσο κοντά όσο την Αφροδίτη.
  • Η Αφροδίτη λάμπει με μέγεθος -4,2 ή περίπου 12 φορές πιο φωτεινή από τον Σείριο, το λαμπρότερο αστέρι στον νυχτερινό ουρανό. Για καλύτερα φωτογραφικά αποτελέσματα, τοποθετήστε τη φωτογραφική σας μηχανή σε ένα τρίποδο έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι κραδασμοί ή το συνηθισμένο τρέμουλο των χεριών σας. Οι περισσότεροι αστροφωτογράφοι πιστεύουν ότι συμπεριλαμβάνοντας μερικά γήινα χαρακτηριστικά (δέντρα, κτίρια, μια λίμνη με αντανακλάσεις των δύο ουράνιων αντικειμένων) προσθέτει στην ομορφιά της τελικής εικόνας. Εάν έχετε ένα φακό ζουμ, δοκιμάστε αρκετές διαφορετικές ρυθμίσεις με αυτόν. Επίσης, κάνετε  διάφορες εκθέσεις αρχίζοντας με ένα δευτερόλεπτο και φθάνοντας μέχρι τα 30 δευτερόλεπτα ή περισσότερο.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 7:24 μ.μ.   

Κυριακή, 26 Φεβρουαρίου

  • Η κατσαρόλα της Μεγάλης Αρκτου αρχίζει την ετήσια αναρρίχησή της στον βορειοανατολικό ουρανό. Στο τέλος του σούρουπου, φαίνεται σαν να στέκεται όρθια. Πολλοί την βλέπουν να μοιάζει με χαρταετό σε αυτήν την θέση. (Πλησιάζει και η Καθαρά Δευτέρα!). Επειδή ο αστερισμός περιστρέφεται γύρω από τον Πολικό αστέρα, καθώς ανεβαίνει ψηλότερα, γυρίζει και ανάποδα.
  • Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
  • Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer's Guide:  "Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια." Χωρίς αυτά, "Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος."



Το IC 434 (νεφέλωμα της «κεφαλής του Ίππου») είναι ένα λαμπρό νεφέλωμα εκπομπής στον αστερισμό του Ωρίωνα σε απόσταση 1500 έτη φωτός. Ανακαλύφθηκε την 1η Φεβρουαρίου του 1786 από τον William Herschel. Είναι αγαπημένο αλλά δύσκολο θέμα  για τους ερασιτέχνες αστροφωτογράφους.
Ο Γιαουρτσής Θεόδωρος έβγαλε τη φωτογραφία αυτή με το αποχρωματικό τηλεσκόπιο SkyWatcher 80/600 πάνω στη στήριξη EQ6 SkyScan και την κάμερα ccd Atik 314l mono. Το τηλεσκόπιο οδήγησης ήταν ένα διοπτρικό αχρωματικό 80/900 και η κάμερα οδήγησης η Dmk 21. Αναλυτικά οι χρόνοι έκθεσης:
Loum(Ha):65X360 sec Bin:1X1, Red :22X360 sec  Bin:1X1, Green:18X360 sec  Bin:1X1, Blue :20X360 sec   Bin:1x1. Ημερομηνίες λήψης (με πολύ κρύο):
12/1,13/1,14/1,16/1,19/1.



  • Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία(εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ



  • Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
  • Ο Ερμής (με μέγεθος περίπου -1,2) αρχίζει να φαίνεται 30 με 40 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα και να ανεβαίνει ψηλότερα από μέρα σε μέρα. Βρίσκεται μακριά και κάτω από την Αφροδίτη. Την επόμενη εβδομάδα ο πλανήτης θα κάνει την καλύτερή του εμφάνιση για το έτος!
  • Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,2, στους Ιχθείς) είναι ο λαμπρός «Αποσπερίτης» στα νοτιοδυτικά κατά τη διάρκεια του λυκόφωτος και αργότερα το βράδυ. Δύει λίγο πριν τις 10 μ.μ. Θα φαίνεται έτσι όλο το χειμώνα και για μεγάλο μέρος της άνοιξης. Θα συνεχίζει να κινείται ψηλότερα, να μένει πάνω όλο και πιο αργά και να γίνεται ελαφρώς πιο λαμπρή για όλο το υπόλοιπο του χειμώνα. Με τηλεσκόπιο, η Αφροδίτη είναι ένας μικρός gibbous δίσκος, 17” σε διάμετρο, και φωτισμένος κατά 67%. Θα φτάσει στη φάση της διχοτόμου (φωτισμένη κατά το ήμισυ) στα μέσα Μαρτίου.
  • Ο Άρης (με μέγεθος -1, στον δυτικό Λέοντα) ανατέλλει στις 7:30 το βράδυ. Θα συνεχίσει να γίνεται λίγο πιο λαμπρός ακόμα. Βρίσκεται ψηλά στο νότο στις 2 π.μ. Με τηλεσκόπιο, ο Άρης έχει φτάσει σχεδόν στο μέγιστο της διαμέτρου του, 13,9 δευτερόλεπτα του τόξου, όσο δηλαδή θα είναι νωρίς το Μάρτιο στην αντίθεσή του. Τώρα ο δίσκος του είναι φωτισμένος σχεδόν κατά 100%.
  • Ο Δίας (μέγεθος -2,2, στους Ιχθείς) λάμπει ψηλά στα νοτιοδυτικά το σούρουπο, πάνω και στα αριστερά της λαμπρότερης Αφροδίτης. Οι δύο πλανήτες οδεύουν σε μια θεαματική σύνοδό τους, με μόλις 3° την μεταξύ τους απόσταση, στις 13 Μαρτίου. Ο Δίας δύει στις 11:30 μ.μ. Η φαινόμενη διάμετρός του είναι 37 δευτερόλεπτα του τόξου.
  • Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5, στη Παρθένο)λάμπει στα νότια πριν το λυκαυγές. Ανατέλλει περίπου στις 11 μ.μ. Ο Στάχυς τρεμοσβήνει 7° στα δεξιά του. Ο λαμπρότερος Αρκτούρος φέγγει αρκετά πιο μακριά πάνω και στα αριστερά του Κρόνου και του Στάχυ. Με τηλεσκόπιο, οι δακτύλιοι του Κρόνου έχουν μια καλή κλίση 15° ως προς εμάς. Δεν έχουν φανεί τόσο ανοιχτοί από το 2007. Ο πλανήτης θα βρεθεί σε αντίθεση στα μέσα Απριλίου. 
  • Ο Ουρανός (μέγεθος 5,9, στους Ιχθείς) είναι χαμηλά στα δυτικά νωρίς το βράδυ, κάτω από την Αφροδίτη και στα δεξιά της.
  • Ο Ποσειδώνας έχει χαθεί στο φως του ήλιου.  



© 2001-2011 'ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης'

www.astronomy.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου