17/9/09

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)




Δευτέρα, 14 Σεπτεμβρίου

  • Η ημισέληνος βρίσκεται στον πρωινό ουρανό, κοντά στον Κάστορα και τον Πολυδεύκη, στον αστερισμό των Διδύμων.

Τρίτη, 15 Σεπτεμβρίου

  • Πριν το ξημέρωμα, κοιτάξτε το φεγγάρι με ένα ζευγάρι κιάλια. Ο λαμπρός αστεροειδής Vesta είναι μόλις 1 μοίρα βόρεια!



    Το NGC6804 φωτογραφημένο από το Palomar.

  • Απόψε θα πάμε στον Αετό για να παρατηρήσουμε το κεντρικό θερμό αστέρι του ενδιαφέροντος πλανητικού νεφελώματος ΝGC 6804. Θα το βρείτε σχεδόν 4 μοίρες δυτικά του Αλτάιρ. Ανακαλύφθηκε από τον Herschel. Αλληλεπιδρώντας με τα σύννεφα σκόνης και αερίων, το NGC6804 είναι ένα πλανητικό νεφέλωμα σε παρακμή, με την εξωτερική του στοιβάδα με μέγεθος 12 και το κεντρικό αστέρι περίπου μέγεθος 13. Αν και μόνο τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια θα μπορέσουν να δείξουν το κεντρικό αστέρι, είναι ένα από τα πιο καυτά αντικείμενα στο διάστημα, με θερμοκρασίες γύρω στους 30.000° K!
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 00:36, μετά τα μεσάνυχτα της Τρίτης.

Τετάρτη, 16 Σεπτεμβρίου


  • Η λεπτή ημισέληνος είναι πολύ κοντά στον πλανήτη Αφροδίτη. Θα τους βρείτε στον πρωινό ουρανό, στα ανατολικά. Ο Βασιλίσκος ( Regulus) είναι 5° κάτω από την Αφροδίτη.
  • Το ζωδιακό φως φαίνεται στην ανατολή πριν το λυκαυγές για τις επόμενες δύο εβδομάδες.
  • Η σελήνη σε περίγειο (364.053 χιλιόμετρα).
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 8:27 μ.μ.

Πέμπτη, 17 Σεπτεμβρίου

  • Ο Ουρανός είναι σε αντίθεση, αντίθετα από τον ήλιο στον ουρανό.
  • Ο Κρόνος είναι σε σύνοδο με τον ήλιο απόψε. Γι’ αυτό και δεν είναι ορατός. Για τους προηγούμενους μήνες, ο Κρόνος ήταν μέρος του βραδινού ουρανού. Τώρα μεταμορφώνεται σε ένα αντικείμενο του πρωινού ουρανού. Ο Κρόνος θα επανεμφανιστεί κοντά στο τέλος του μήνα. Αρχίστε να τον ψάχνετε γύρω στις 27 του μήνα, χαμηλά στα ανατολικά. Θα υπάρξει μια όμορφη σύνοδος του Κρόνου, του Ερμή και της Αφροδίτης στις 10 Οκτωβρίου.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:14, ξημερώματα Παρασκευής.
Παρασκευή, 18 Σεπτεμβρίου

  • Νέα σελήνη στις 9:44 μ.μ.
  • Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του ουρανού του φθινοπώρου είναι το πόσο αργά τα αστέρια και οι αστερισμοί φαίνονται να προχωρούν στον ουράνιο θόλο. Αυτό είναι μια οφθαλμαπάτη, αφού σκοτεινιάζει νωρίτερα από μέρα σε μέρα, κάνοντας την κίνηση των αστερισμών να φαίνεται ότι έχει «παγώσει». Απόψε, η Αίγα φαίνεται να ανατέλλει στα βορειοανατολικά καθώς ο Αντάρης φαίνεται να δύει στα νοτιοδυτικά. Τέσσερις πλανήτες — ο Δίας, ο Πλούτωνας, ο Ποσειδώνας και ο Ουρανός — είναι ακόμα πάνω από τον ορίζοντα, ενώ ο Δίας είναι τώρα πολύ χαμηλά στα δυτικά νοτιοδυτικά. Στους Νότιους Ιχθείες ο Φομαλχώ αρχίζει να ανατέλλει.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 10:05 μ.μ.
Σάββατο, 19 Σεπτεμβρίου

  • Το μεγάλο τετράγωνο του Πήγασου που πάντοτε δίνει το δυναμικό παρόν στον ουρανό του φθινοπώρου, βρίσκεται στα ανατολικά στο τέλος του λυκόφωτος. Στην πραγματικότητα, το σχήμα του καλύτερα μπορεί να περιγραφεί ως "διαμάντι" αφού φαίνεται σαν να έχει περιστραφεί έτσι ώστε η μια γωνία του τετραγώνου να δείχνει προς τα κάτω. Τα αστέρια είναι παρόμοια σε φωτεινότητα με εκείνα της κατσαρόλας της Μεγάλης Άρκτου.
Κυριακή, 20 Σεπτεμβρίου

  • Ο Ταύρος είναι ένας πολύ μεγάλος αστερισμός, με 188 άστρα. Το λαμπρότερό του άστρο είναι ο α, ο γνωστός Αλντεμπαράν ή Λαμπαδίας που αντιστοιχεί στο μάτι του Ταύρου, με μέγεθος 1,1, 68 έτη φωτός μακριά και το 14ο από τα λαμπρότερα αστέρια του ουρανού. Το αραβικό όνομά του σημαίνει «ο ακόλουθος», μια και είναι ο τελευταίος του ανοιχτού σμήνους των Υάδων και φαίνεται σαν να τις ακολουθεί.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:44 μ.μ.


  • Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).

    Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
  • Παραπάνω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα.


ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ




Η εποχή της εμφάνισης του Άρη αρχίζει ξανά. Ο πλανήτης βρίσκεται ψηλά στον πρωινό ουρανό αλλά έχει μόνο 6 δευτερόλεπτα του τόξου φαινόμενη διάμετρο. Παρ’ όλα αυτά ο Sean Walker κατόρθωσε να καταγράψει κάποιες λεπτομέρειες στην επιφάνεια του, όπως τις περιοχές Mare Sirenum και Mare Cimmerium.


  • Παρατηρείτε τον ήλιο καθημερινά (με τη χρήση ενός ασφαλούς ηλιακού φίλτρου) αφού σχεδόν πάντοτε αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα φαινόμενα στην επιφάνειά. Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com
  • Ο Ερμής και ο Κρόνος έχουν εξαφανιστεί μέσα στο φως του ήλιου.
  • Η Αφροδίτη (με φαινόμενο μέγεθος – 3,9, στον Λέοντα) είναι ο λαμπρός Αυγερινός στην ανατολή πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Μαζί της εμφανίζονται τα λαμπρά αστέρια του χειμώνα, ο Προκύωνας και ο Σείριος. Ο Βασιλίσκος, αρκετά αμυδρότερος, βρίσκεται κάτω από την Αφροδίτη και την πλησιάζει ολοένα καθημερινά. Στις 20 Σεπτεμβρίου, ο πλανήτης και το αστέρι θα βρεθούν σε σύνοδο.
  • Ο Άρης (μέγεθος +0,9, στα πόδια των Διδύμων) φέγγει στον πρωινό ουρανό, ψηλά πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα, αρκετά πάνω και στα δεξιά της Αφροδίτης. Ο Άρης αρχίζει μια μακριά, αργή πορεία που θα τον φέρει σε αντίθεση στις 29 Ιανουαρίου, 2010. Με τηλεσκόπιο, ο δίσκος του πλανήτη είναι μόλις 6 δευτερόλεπτα του τόξου και θα φθάσει στα 14 δευτερόλεπτα τον Ιανουάριο όταν θα βρεθεί σε αντίθεση, όχι ιδιαίτερα λαμπρός.
  • Ο Δίας (μέγεθος -2,8, στον Αιγόκερο για αυτό το έτος) έχει ήδη ανατείλει στα νοτιοανατολικά όταν έχει ήδη πέσει το σκοτάδι. Βρίσκεται σε πολύ καλή θέση για παρατήρηση πριν τις 10 μ.μ. Η φαινόμενη διάμετρος του είναι 49 δευτερόλεπτα του τόξου.
  • Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθείες) βρίσκεται ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν τις 10 μ.μ.
  • Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Αιγόκερο) βρίσκεται 6° ανατολικά του Δία, όμως είναι 20.000 φορές πιο αμυδρός απ’ αυτόν.
  • Ο Πλούτωνας (μέγεθος 14, στον βορειοδυτικό Τοξότη) βρίσκεται στα νότια νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.
(c) 2001-2007 'ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης'
Δημήτριος Τσάμπουρας & Σια Ο.Ε.


Έδρα: Πολυτεχνείου 45, Λαδάδικα (4ος όροφος), Τ.Κ.54625 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
τηλ. 2310-533 902 /2310-541 826
fax. 2310-550 672

Υποκ/μα: Πανεπιστημίου 56 Μέγαρο ΕΡΜΗΣ (2ος όροφ.), Ομόνοια, Τ.Κ. 10678 ΑΘΗΝΑ
τηλ.: 210-3845102
fax.: 210-3842030

Email: planitario@astronomy.gr
www.astronomy.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου