Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 30 Νοεμβρίου
Ο Άρης βρίσκεται μεταξύ της Αφροδίτης και του Δία όλη την εβδομάδα και εμφανίζεται πολύ πιο αμυδρός από τους άλλους δύο πλανήτες. Παρ’ όλα αυτά, με μέγεθος 1,5, λάμπει πιο έντονα από τα περισσότερα αστέρια και ξεχωρίζει με το κατακόκκινο χρώμα του. Τόσο σήμερα όσο και αύριο το πρωί, ο κόκκινος πλανήτης φαίνεται 1° νότια (κάτω δεξιά) του μεγέθους 2,8 γ της Παρθένου, το δεύτερο λαμπρότερο αστέρι στον αστερισμό της Παρθένου. Μέσα από ένα τηλεσκόπιο, όμως, ο Άρης φαίνεται απογοητευτικά μικρός, καθώς ο δίσκος του έχει γωνιώδη διάμετρο μόλις 5″, και δείχνει μικρή λεπτομέρεια.
Τρίτη, 1 Δεκεμβρίου
Αυτό το βράδυ είναι σκοτεινό μέχρις ότου να ανατείλει η Σελήνη, γύρω στις 11 μμ. Τότε ψάξτε τον Βασιλίσκο περίπου 4° στα αριστερά της. Κατά την αυγή η Σελήνη βρίσκεται κάτω από τον Βασιλίσκο, όπως φαίνεται παραπάνω.
Ένα μοναχικό λομπρό αστέρι «κρέμεται» χαμηλά στο νότο νωρίς το βράδυ. Ο πρώτου μεγέθους Φομαλχώ – που συχνά αποκαλείται «ο μοναχικός» – ανήκει στον αστερισμό του Νότιου Ιχθύος. Στα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη ανεβαίνει 20° πάνω από τον ορίζοντα στα καλύτερά του. Πόσο μοναχικός είναι Φομαλχώ; Το πλησιέστερο άστρο 1ου μεγέθους σε αυτό είναι ο Achernar στο νότιο άκρο του Ηριδανού, του «ποταμού», περίπου 40 μοίρες μακριά.
Τετάρτη, 2 Δεκεμβρίου
Στις 7 με 8 το βράδυ η λαμπρή Αίγα βρίσκεται ψηλά στα βορειοανατολικά. Στα δεξιά της, στην ανατολή, είναι το όμορφο σμήνος των Πλειάδων, ενώ πιο κάτω φαίνεται ο πορτοκαλής Αλντεμπαράν.
Πέμπτη, 3 Δεκεμβρίου
Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 9:42 πμ.
Οι περισσότεροι αστερισμοί έχουν μόνο ένα λαμπρό αστέρι, αλλά ο Ωρίωνας έχει δύο: τον Ρίγκελ και τον Μπετελγκέζ. Ο Ρίγκελ είναι στου Ωρίωνα το αριστερό πόδι. Ένας λευκός-γαλάζιος υπέρ-γίγαντας και ένα από τα πιο γνωστά λαμπρά αστέρια, είναι σχεδόν 800 έτη φωτός μακριά. Αν ήταν τόσο κοντά όσο ο Σείριος, το λαμπρότερο αστέρι ορατό στο μάτι (και μόνο 8,6 έτη φωτός μακριά), ο Ρίγκελ θα έλαμπε πιο έντονα στον ουρανό μας από τον λαμπρότερο πλανήτη, την Αφροδίτη.
Παρασκευή, 4 Δεκεμβρίου
Αν κοιτάξετε χαμηλά κάτω από τον Ωρίωνα, θα βρείτε τον υπέρλαμπρο Σείριο να αναδύεται. Αν προλάβετε και δείτε τον Σείριο κοντά στον ορίζοντα, θα διαπιστώσετε ότι σπινθηρίζει με γρήγορες αναλαμπές από ζωηρά χρώματα. Αν έχετε μαζί σας κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο, θα έχετε μια αξέχαστη θέα της ανατολής του πιο λαμπρού άστρου.
Το πρωί του Σαββάτου η λαμπρή Αφροδίτη είναι στα νοτιοανατολικά και ορίζει την αρχή μιας διαγωνίου που περνάει από τον Στάχυ προς τον Άρη, τη Σελήνη και καταλήγει στον Δία.
Σάββατο, 5 Δεκεμβρίου
Η βροχή διαττόντων Διδυμίδες είναι σε εξέλιξη αυτή την εβδομάδα. Παρά το γεγονός ότι η βροχή αυτή δεν κορυφώνεται παρά στις 14 Δεκεμβρίου, θα πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε κάποιες Διδυμίδες αργά τις νυχτερινές ώρες. Για να ξεχωρίσετε ένα μετέωρο των Διδυμίδων από ένα τυχαίο σωματίδιο σκόνης που καίγεται μέσα στην ατμόσφαιρα της Γης, σημειώστε την πορεία του μετέωρου προς τα πίσω. Το ακτινοβόλο σημείο θα πρέπει να φαίνεται ότι προέρχεται από τον αστερισμό των Διδύμων. Η ημισέληνος (σε χάση) ανατέλλει μετά τα μεσάνυχτα και δεν επηρεάζει σημαντικά τη θέαση των Διδυμίδων.
Η Σελήνη φτάνει στο απόγειό της, το πιο απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 16:58. Θα βρίσκεται 404.799 χιλιόμετρα από το κέντρο της Γης.
Κυριακή, 6 Δεκεμβρίου
Ο Άρης βρίσκεται μεταξύ της Αφροδίτης και του Δία όλη την εβδομάδα και εμφανίζεται πολύ πιο αμυδρός από τους άλλους δύο πλανήτες. Παρ’ όλα αυτά, με μέγεθος 1,5, λάμπει πιο έντονα από τα περισσότερα αστέρια και ξεχωρίζει με το κατακόκκινο χρώμα του. Τόσο σήμερα όσο και αύριο το πρωί, ο κόκκινος πλανήτης φαίνεται 1° νότια (κάτω δεξιά) του μεγέθους 2,8 γ της Παρθένου, το δεύτερο λαμπρότερο αστέρι στον αστερισμό της Παρθένου. Μέσα από ένα τηλεσκόπιο, όμως, ο Άρης φαίνεται απογοητευτικά μικρός, καθώς ο δίσκος του έχει γωνιώδη διάμετρο μόλις 5″, και δείχνει μικρή λεπτομέρεια.
Τρίτη, 1 Δεκεμβρίου
Αυτό το βράδυ είναι σκοτεινό μέχρις ότου να ανατείλει η Σελήνη, γύρω στις 11 μμ. Τότε ψάξτε τον Βασιλίσκο περίπου 4° στα αριστερά της. Κατά την αυγή η Σελήνη βρίσκεται κάτω από τον Βασιλίσκο, όπως φαίνεται παραπάνω.
Ένα μοναχικό λομπρό αστέρι «κρέμεται» χαμηλά στο νότο νωρίς το βράδυ. Ο πρώτου μεγέθους Φομαλχώ – που συχνά αποκαλείται «ο μοναχικός» – ανήκει στον αστερισμό του Νότιου Ιχθύος. Στα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη ανεβαίνει 20° πάνω από τον ορίζοντα στα καλύτερά του. Πόσο μοναχικός είναι Φομαλχώ; Το πλησιέστερο άστρο 1ου μεγέθους σε αυτό είναι ο Achernar στο νότιο άκρο του Ηριδανού, του «ποταμού», περίπου 40 μοίρες μακριά.
Τετάρτη, 2 Δεκεμβρίου
Στις 7 με 8 το βράδυ η λαμπρή Αίγα βρίσκεται ψηλά στα βορειοανατολικά. Στα δεξιά της, στην ανατολή, είναι το όμορφο σμήνος των Πλειάδων, ενώ πιο κάτω φαίνεται ο πορτοκαλής Αλντεμπαράν.
Πέμπτη, 3 Δεκεμβρίου
Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 9:42 πμ.
Οι περισσότεροι αστερισμοί έχουν μόνο ένα λαμπρό αστέρι, αλλά ο Ωρίωνας έχει δύο: τον Ρίγκελ και τον Μπετελγκέζ. Ο Ρίγκελ είναι στου Ωρίωνα το αριστερό πόδι. Ένας λευκός-γαλάζιος υπέρ-γίγαντας και ένα από τα πιο γνωστά λαμπρά αστέρια, είναι σχεδόν 800 έτη φωτός μακριά. Αν ήταν τόσο κοντά όσο ο Σείριος, το λαμπρότερο αστέρι ορατό στο μάτι (και μόνο 8,6 έτη φωτός μακριά), ο Ρίγκελ θα έλαμπε πιο έντονα στον ουρανό μας από τον λαμπρότερο πλανήτη, την Αφροδίτη.
Παρασκευή, 4 Δεκεμβρίου
Αν κοιτάξετε χαμηλά κάτω από τον Ωρίωνα, θα βρείτε τον υπέρλαμπρο Σείριο να αναδύεται. Αν προλάβετε και δείτε τον Σείριο κοντά στον ορίζοντα, θα διαπιστώσετε ότι σπινθηρίζει με γρήγορες αναλαμπές από ζωηρά χρώματα. Αν έχετε μαζί σας κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο, θα έχετε μια αξέχαστη θέα της ανατολής του πιο λαμπρού άστρου.
Το πρωί του Σαββάτου η λαμπρή Αφροδίτη είναι στα νοτιοανατολικά και ορίζει την αρχή μιας διαγωνίου που περνάει από τον Στάχυ προς τον Άρη, τη Σελήνη και καταλήγει στον Δία.
Σάββατο, 5 Δεκεμβρίου
Η βροχή διαττόντων Διδυμίδες είναι σε εξέλιξη αυτή την εβδομάδα. Παρά το γεγονός ότι η βροχή αυτή δεν κορυφώνεται παρά στις 14 Δεκεμβρίου, θα πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε κάποιες Διδυμίδες αργά τις νυχτερινές ώρες. Για να ξεχωρίσετε ένα μετέωρο των Διδυμίδων από ένα τυχαίο σωματίδιο σκόνης που καίγεται μέσα στην ατμόσφαιρα της Γης, σημειώστε την πορεία του μετέωρου προς τα πίσω. Το ακτινοβόλο σημείο θα πρέπει να φαίνεται ότι προέρχεται από τον αστερισμό των Διδύμων. Η ημισέληνος (σε χάση) ανατέλλει μετά τα μεσάνυχτα και δεν επηρεάζει σημαντικά τη θέαση των Διδυμίδων.
Η Σελήνη φτάνει στο απόγειό της, το πιο απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 16:58. Θα βρίσκεται 404.799 χιλιόμετρα από το κέντρο της Γης.
Κυριακή, 6 Δεκεμβρίου
Η ημισέληνος, τα ξημερώματα της Δευτέρας, βρίσκεται κάτω από τον Άρη και ανάμεσα στην Αφροδίτη και τον Στάχυ.
Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide: “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”
Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide: “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”
Ο Manos Malakopoulos, από την Ομάδα Αστροφωτογράφων Β. Ελλάδος, φωτογράφησε το νεφέλωμα της Κεφαλής του Ίππου. H λήψη έγινε από την πόλη της Θεσσαλονίκης, με αρκετή φωτορύπανση, όπου ο μετρητής ποιότητας ουρανού έδωσε περίπου 18-18.7 mag/arcsec2. H παραγωγή της φωτογραφίας είναι αποτέλεσμα συμπλέγματος σύνθεσης εικόνων με φίλτρα Ha, red, green και blue. Εξοπλισμός: Takahashi FSQ-106ED και Camera Atik 460ex. Λεπτομέρειες λήψης: Ha 36x600sec, Bin 1×1 at -10c, RGB 240X30sec, Bin 1×1 at -10c για κάθε φίλτρο.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής έχει χαθεί στο φως του ήλιου.
Η Αφροδίτη, ο Άρης, και ο Δίας συνεχίζουν την παρουσία τους στον ανατολικό ουρανό πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς, σχηματίζοντας μια μεγάλη διαγώνιο γραμμή. Η Αφροδίτη είναι η πιο λαμπρή, με μέγεθος -4,2, αλλά βρίσκεται και πιο χαμηλά από τους τρεις. Ο Δίας είναι -2, ενώ ο Άρης, ανάμεσά τους (πιο κοντά στην Αφροδίτη), είναι πολύ πιο αμυδρός, με μέγεθος +1,5. Παρατηρήστε τον μεταξύ τους σχηματισμό να αλλάζει από το ένα πρωί στο άλλο. Η Αφροδίτη χαμηλώνει σε ύψος, ο Δίας και ο Άρης ανεβαίνουν ψηλότερα, μαζί τους και ο Στάχυς, κάτω και στα δεξιά της Αφροδίτης.
Ο Κρόνος έχει χαθεί στο φως της δύσης του ήλιου.
Ο Ουρανός (μέγεθος +5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος +7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νότια νωρίς το βράδυ. Εδώ θα βρείτε αναλυτικούς χάρτες για τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα.
Πηγή:astro.planitario.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου