Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 
 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Δευτέρα, 18 Ιουνίου

• Η πολύ λεπτή ημισέληνος είναι πολύ χαμηλά στα ανατολικά βορειοανατολικά 30 λεπτά πριν την ανατολή του ήλιου. Κοιτάξτε κάτω και στα αριστερά της Αφροδίτης με κιάλια.

• Η απόσταση του Άρη από τον Κρόνο είναι 30 μοίρες και μικραίνει από νύχτα σε νύχτα. Θα βρείτε τους δυο πλανήτες μόλις νυχτώσει στο νότιο- νοτιοδυτικό ουρανό.

Τρίτη, 19 Ιουνίου

• Νέα σελήνη στις 6:03 μ.μ.

• Ο Βέγας είναι το πιο λαμπρό αστέρι στην ανατολική πλευρά του ουρανού το βράδυ. Ο Ντενέμπ είναι το πιο λαμπρό αστέρι κάτω και στα αριστερά του. Ο Αλτάιρ είναι μακρύτερα στα δεξιά και κάτω του Βέγα. Αυτά τα αστέρια αποτελούν το μεγάλο Θερινό Τρίγωνο.

• Αυτή την εποχή υπάρχει ένα άλλο προσωρινό «Θερινό Τρίγωνο» προς τα νοτιοδυτικά: ο φωτεινός Αρκτούρος ψηλά στο ζενίθ, το ζευγάρι Κρόνος- Στάχυς από κάτω και ο Άρης μακριά στα δεξιά και κάτω του ζευγαριού.

Τετάρτη, 20 Ιουνίου

• Θερινό ηλιοστάσιο στις 1:10 π.μ. της Πέμπτης. Τότε ο ήλιος θα βρεθεί στο πιο μακρινό του σημείο στο βορρά. Το καλοκαίρι αρχίζει και επίσημα στο βόρειο ημισφαίριο. Σήμερα είναι και η ημέρα με τις περισσότερες ώρες ηλιακού φωτός για το έτος. Από τα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, όμως, ο ήλιος ανέτειλε πιο νωρίς για το έτος την περασμένη εβδομάδα. Το πιο αργό ηλιοβασίλεμα θα είναι την επόμενη εβδομάδα. 

Πέμπτη, 21 Ιουνίου

• Η λεπτή ημισέληνος κρέμεται χαμηλά στα δυτικά μετά το ηλιοβασίλεμα απόψε. Χρησιμοποιήστε την σαν οδηγό για να βρείτε τον Ερμή. Ο πιο εσωτερικός πλανήτης βρίσκεται 5° βόρεια (πάνω και δεξιά ) της σελήνης στο βραδινό λυκόφως. Το μέγεθός του είναι -0,1 και εμφανίζεται 9° πάνω από τον ορίζοντα 45 λεπτά μετά τη δύση του ήλιου. Αν δεν μπορέσετε να εντοπίσετε τον πλανήτη με γυμνό μάτι, χρησιμοποιήστε ένα ζευγάρι κιάλια. Προσέξτε επίσης τον 1ου μεγέθους Πολυδεύκη στον αστερισμό των Διδύμων που βρίσκεται 5° βόρεια του Ερμή. 
  
  
  

Παρασκευή, 22 Ιουνίου

• Ο Δίας ανεβαίνει σημαντικά ψηλότερα στον ουρανό του λυκαυγούς  αυτή την εβδομάδα. Σήμερα το πρωί, ανατέλλει σχεδόν δύο ώρες πριν από τον Ήλιο και εμφανίζεται σχεδόν 15 ° ψηλά, 30 λεπτά πριν την ανατολή του ηλίου. Ο Δίας λάμπει με μέγεθος  -2,0 και εύκολα διαπερνά τη λάμψη του λυκόφωτος. Ο δίσκος του πλανήτη έχει φτάσει στα 34" σε διάμετρο.

Σάββατο, 23 Ιουνίου

• Η Αφροδίτη λάμπει κάτω από τον Δία πριν από την ανατολή αυτή την εβδομάδα. Σήμερα το πρωί, ο γειτονικός μας πλανήτης φέγγει με μέγεθος -4,5 και ανατέλλει 30 λεπτά μετά τον Δία. Δεκαπέντε λεπτά μετά, αφότου η Αφροδίτη ανέβει πάνω από τον ορίζοντα, ο 1ου μεγέθους Αλντεμπαράν ακολουθεί. Μπορείτε να δείτε το πιο λαμπρό αστέρι του Ταύρου 3° ακριβώς κάτω από τον πλανήτη. Με τηλεσκόπιο, ο  δίσκος της Αφροδίτης εμφανίζεται 50" κατά μήκος και μόλις 9% φωτισμένος.

Κυριακή, 24 Ιουνίου

• Ο Βασιλίσκος (α του Λέοντα) είναι λίγο πάνω από την σελήνη.

• Απόψε ο αστεροειδής 18 Μελπομένη βρίσκεται σε αντίθεση. Με φαινόμενο μέγεθος 9, είναι στον Όφη, ανάμεσα σε δυο αστέρια 5ου μεγέθους, το ζ της Ασπίδας και το τ του Οφιούχου. Αυτή η περιοχή ανεβαίνει ψηλά στα νότια περίπου στις 1 π.μ.

• Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).

• Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer's Guide:  "Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια." Χωρίς αυτά, "Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος."

Η περιοχή με την ομάδα κηλίδων 1504 εμφανίστηκε στον ηλιακό δίσκο στο τέλος της περασμένης εβδομάδας. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη με το Coronado PST ηλιακό τηλεσκόπιο και την DMK21AU.04 βιντεοκάμερα. Του Αντώνη Παντελίδη.

• Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία(εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).
  
  

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

• Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

• Ο Ερμής  (με μέγεθος περίπου -0,3 που γίνεται αμυδρότερο) είναι πολύ χαμηλά στα δυτικά βορειοδυτικά περίπου 30 με 40 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Μη τον μπερδέψετε με την Αίγα, αρκετά μακριά, πάνω και στα δεξιά του, στα βορειοδυτικά. Νωρίς αυτή την εβδομάδα τα αστέρια των Διδύμων είναι πάνω και στα δεξιά του.

• Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,3), έχοντας περάσει μπροστά από τον ήλιο από τα ανατολικά προς τα δυτικά στις 6 Ιουνίου, φαίνεται στο φως του λυκαυγούς. Μη μπερδέψετε την Αφροδίτη με τον Δία, ο οποίος είναι πιο χαμηλά στην ανατολή και κάπως προς τα δεξιά της. Οι δύο πλανήτες απέχουν 9° και φτάνουν στις 6° την 23η Ιουνίου.

• Ο Άρης (με μέγεθος + 0,7, από τον Λέοντα στην Παρθένο) είναι στα νοτιοδυτικά στο λυκόφως και χαμηλότερα στα δυτικά αργότερα το βράδυ. Με τηλεσκόπιο, ο Άρης έχει 7 δευτερόλεπτα του τόξου φαινόμενη διάμετρο. Ο Άρης βρίσκεται ανάμεσα στον Βασιλίσκο και το ζευγάρι Κρόνου-Στάχυ. Θα περάσει ανάμεσα από τον Κρόνο και τον Στάχυ στα μέσα Αυγούστου.

• Ο Δίας (-2,0), αν και βρίσκεται ακόμα στο φως της ανατολής του ήλιου, αρχίζει να φαίνεται χαμηλά, πάνω και στα δεξιά της Αφροδίτης.  

• Ο Κρόνος (μέγεθος +0,6, στη Παρθένο) λάμπει ψηλά στα νότια νοτιοδυτικά όταν βραδιάζει. Ο Στάχυς τρεμοσβήνει 5° χαμηλότερά του, περίπου στο μισό της λαμπρότητας του Κρόνου και με μπλε χρώμα.

• Ο Ουρανός (μέγεθος 5,9, στα σύνορα του Κήτους με τους Ιχθείς) είναι στα ανατολικά πριν την ανατολή του ήλιου.

• Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) βρίσκεται στα νοτιοανατολικά πριν το λυκαυγές.

• Δείτε χάρτες εύρεσης του Ουρανού και του Ποσειδώνα για το 2012, εδώ: http://www.skyandtelescope.com/observing/highlights/Uranus-and-Neptune-in-2012-138059253.html

© 2001-2012 'ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης'

www.astronomy.gr