6/3/12

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ



Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)


Δευτέρα, 5 Μαρτίου
  • Ο Άρης είναι στη πιο κοντινή του απόσταση από τη Γη: 100,8 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Η φαινόμενη διάμετρός του είναι 13,9” σε σύγκριση με τα 24″ ή τα 25″ που ήταν το 2003 και θα είναι ξανά το 2018.
  • Ο Ερμής φθάνει σε μέγιστη ανατολική αποχή και στην καλύτερη εμφάνισή του για το έτος απόψε.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:53 μ.μ.  

Τρίτη, 6 Μαρτίου

  • Περίπου στις 8 μ.μ., το λαμπρότερο αστέρι στον νυχτερινό ουρανό – ο Σείριος (άλφα του Κυνός) - βρίσκεται στο νότο. Με μέγεθος -1,46, ο Σείριος έχει τρεις φορές μεγαλύτερη φαινόμενη λαμπρότητα από το πιο λαμπρό αστέρι του Ωρίωνα, τον γαλάζιο-λευκό Ρίγκελ (β του Ωρίωνα).  Το όνομα αυτού του αστεριού αποδίδεται στον ποιητή Ησίοδο που έζησε στο δεύτερο μισό του 8ου αιώνα π.Χ. Παρά το γεγονός ότι ο Σείριος είναι ο πιο λαμπρός από τα αστέρια, τόσο η Αφροδίτη όσο και ο Δίας είναι πιο λαμπροί απ’ αυτόν απόψε. Ο Δίας εμφανίζεται ακριβώς δύο φορές πιο φωτεινός και το φως της Αφροδίτης ξεπερνά αυτό του Σείριου κατά 12 φορές.
  • Η σχεδόν γεμάτη πανσέληνος βρίσκεται στα δεξιά του Βασιλίσκου αυτό το βράδυ. Ο Άρης λάμπει κάτω και στα αριστερά τους.


Τετάρτη, 7 Μαρτίου

  • Ο ¨Αρης λάμπει στα αριστερά της σχεδόν γεμάτης σελήνης. Και τα δύο σώματα είναι σε αντίθεση.
  • Ο Άγγλος αστρονόμος Sir John Frederick William Herschel γεννήθηκε σαν σήμερα το 1792. Το 1864, δημοσίευσε το Γενικό Κατάλογο νεφελωμάτων και σμηνών, τον άμεσο πρόδρομο του Νέου Γενικού Καταλόγου (NGC) που οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα. Μετά την δύση του ηλίου, εάν η περιοχή σας είναι αρκετά σκοτεινή, μπορείτε να δείτε πολλά αντικείμενα από τον κατάλογο NGC. Για παράδειγμα, κοιτάξτε προς την περιοχή του Ωρίωνα, στο ξίφος του κυνηγού. Με κιάλια, θα εντοπίσετε ένα θολό αντικείμενο, το 1976ο από τον κατάλογο NGC. Θα το γνωρίζετε ίσως καλύτερα είτε ως Μ42 ή ως το Νεφέλωμα του Ωρίωνα.


Πέμπτη, 8 Μαρτίου

  • Πανσέληνος στις 11:40 π.μ.
  • Κοιτάζοντας προς τον βορειανατολικό ουρανό, η κατσαρόλα της Μεγάλης Αρκτου είναι ψηλά και στέκεται όρθια με το χερούλι προς τα κάτω.
  • Το σκηνικό που παρατηρούμε νωρίς το πρωί, λίγο πριν την αυγή, είναι ένας ουρανός γεμάτος από αστέρια, κάτι που μας θυμίζει τον ουρανό του καλοκαιριού.  Ο Σκορπιός και ο Τοξότης βρίσκονται χαμηλά στα νοτιοανατολικά. Το καλοκαιρινό τρίγωνο είναι περίπου στο μέσο του ανατολικού ουρανού. Φυσικά, ο όμορφος γαλαξίας του καλοκαιριού απλώνεται κατά μήκος του ανατολικού ουρανού. Αν, λοιπόν, σας ενδιαφέρει μια προεπισκόπηση του ουρανού που θα φαίνεται τα βράδια του Ιουνίου, κάνετε παρατήρηση πριν το πρώτο φως της ημέρας.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 7:24 μ.μ. 


Παρασκευή, 9 Μαρτίου

  • Οι λαμπροί πλανήτες Αφροδίτη και Δίας είναι 4,5° μακριά στο δυτικό ουρανό το βράδυ. Περίπου 30° κάτω από το ζευγάρι, ο Ερμής λάμπει με μέγεθος 0,6. Ο πιο εσωτερικός πλανήτης βρίσκεται περίπου 17° ανατολικά του ήλιου και δύει 90 λεπτά αργότερα από το αστέρι μας. Χρησιμοποιήστε κιάλια και να αρχίστε να ψάχνετε τον Ερμή χαμηλά στα δυτικά 45 λεπτά μετά τη δύση του ηλίου.
Σάββατο, 10 Μαρτίου

  • Η σελήνη, σε φέξη, σχηματίζει ένα ωραίο τρίγωνο με τον Κρόνο και τον Στάχυ όταν θα βρεθούν ψηλά στις 10 με 11 μ.μ. στον ανατολικό ουρανό. Ο Στάχυς είναι λαμπρός και λευκός, ενώ ο Κρόνος έχει το χρώμα της άμμου και λάμπει με σταθερό φως. Ο πλανήτης ανατέλλει μόλις μία ώρα μετά την δύση του ηλίου στις 30 Μαρτίου. Θα κάνει την καλύτερη εμφάνισή του  τον επόμενο μήνα.
  • Επειδή η τροχιά της Σελήνης δεν είναι κυκλική, η απόστασή της από τη Γη αυξομειώνεται κατά 13 τοις εκατό. Απόψε το περίγειο είναι κοντά, αλλά δεν είναι το πιο κοντινό. Η Σελήνη βρίσκεται περίπου 1,7 τοις εκατό από την ελάχιστη απόστασή της μεταξύ του 1500 μ.Χ. και του 2500 μ.Χ.. Στην  απόσταση των 356.371 χιλιομέτρων μόνο, θα είναι την 1η Ιανουαρίου, 2257.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:03 μ.μ.   

Κυριακή, 11 Μαρτίου

Η φωτογραφία του Μ35 είναι από τον Adam Block/NOAO/AURA/NSF (server1.wikisky.org)

  • Το M35 είναι ένα από τα πιο όμορφα σμήνη αστέρων που φαίνονται με τηλεσκόπιο στον ουρανό του χειμώνα. Βρίσκεται κοντά στα πόδια του δίδυμου αδελφού Κάστορα και μπορείτε να το βρείτε εύκολα είτε με μικρό τηλεσκόπιο είτε με κιάλια.
  • Ακόμα και με ένα τηλεσκόπιο 3 ή 4 ιντσών μπορείτε να διακρίνετε δεκάδες σημεία φωτός μέσα από τα οποία ξεχωρίζουν μερικοί πιο φωτεινοί ήλιοι. Το σμήνος καλύπτει περίπου μισή μοίρα στον ουρανό, δηλαδή περίπου όσο και η Πανσέληνος, για αυτό χρειάζεται να κοιτάξετε με ένα προσοφθάλμιο χαμηλής μεγέθυνσης. Κοιτάζοντας επίμονα και χρησιμοποιώντας λίγο την φαντασία σας, θα δείτε ότι σχηματίζονται τόξα και καμπύλες που επεκτείνονται μέσα στο σμήνος. Ίσως να διαπιστώσετε ότι υπάρχει και μια χαρακτηριστική απουσία αστέρων στο κέντρο του σμήνους.



  • Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
  • Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer's Guide:  "Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια." Χωρίς αυτά, "Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος."

Από το νοτιότερο σημείο της Φλόριδας, κατά τη διάρκεια του Winter Star Party , ο βετεράνος φωτογράφος πλανητών Don Parker και ο Sean Walker φωτογράφησαν τον πλανήτη Άρη με το 14ιντσο τηλεσκόπιο Schmidt-Cassegrain της Celestron το βράδυ της 24ης Φεβρουαρίου. Ο Άρης είχε φαινόμενη διάμετρο 13,7”. 



  • Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία(εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ



  • Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
  • Ο Ερμής (με μέγεθος περίπου -0,8) κάνει την καλύτερή του εμφάνιση για το 2012. Βρίσκεται μακριά, κάτω και λίγο στα δεξιά της Αφροδίτης, στον δυτικό ουρανό λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα.
  • Η Αφροδίτη και ο Δίας (μέγεθος -4,3 και -2,2, αντίστοιχα) είναι οι δύο λαμπροί «Αποσπερίτες» στα νοτιοδυτικά με δυτικά κατά τη διάρκεια του λυκόφωτος και αργότερα το βράδυ. Η Αφροδίτη είναι λαμπρότερη και πιο χαμηλά από τον Δία. Το διάστημα ανάμεσα στους δύο πλανήτες μικραίνει κατά 1°  από μέρα σε μέρα, φτάνοντας στις 4° στο τέλος της εβδομάδας.
  • Με τηλεσκόπιο, η Αφροδίτη είναι ένας μικρός gibbous δίσκος, 19” σε διάμετρο και φωτισμένος κατά 62%. Θα φτάσει στη φάση της διχοτόμου (φωτισμένη κατά το ήμισυ) στα μέσα Μαρτίου. Η φαινόμενη διάμετρος του Δία είναι 36 δευτερόλεπτα του τόξου.
  • Ο Άρης (με μέγεθος -1,2, στον Λέοντα) ήταν σε αντίθεση στις 3 Μαρτίου και στην πιο κοντινή του απόσταση από τη Γη στις 5 Μαρτίου. Βρίσκεται ψηλά στο νότο μετά τα μεσάνυχτα. Με τηλεσκόπιο, ο Άρης έχει φτάσει στο μέγιστο της διαμέτρου του, 13,9 δευτερόλεπτα του τόξου. Τώρα ο δίσκος του είναι φωτισμένος  κατά 100%.
  • Ο Κρόνος (μέγεθος +0,4, στη Παρθένο) λάμπει στα νότια περίπου στις 3 π.μ. Ανατέλλει πριν τις 10 μ.μ. Ο Στάχυς τρεμοσβήνει 7° στα δεξιά του. Ο λαμπρότερος Αρκτούρος φέγγει αρκετά πιο μακριά πάνω και στα αριστερά του Κρόνου και του Στάχυ. Με τηλεσκόπιο, οι δακτύλιοι του Κρόνου έχουν μια καλή κλίση 15° ως προς εμάς. Δεν έχουν φανεί τόσο ανοιχτοί από το 2007. Ο πλανήτης θα βρεθεί σε αντίθεση στα μέσα Απριλίου. 

Μια φωτογραφία του Κρόνου στις 21 Ιανουαρίου από τον Christopher Go.
  • Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας έχουν χαθεί στη λάμψη του ήλιου.


© 2001-2011 'ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης'

www.astronomy.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου