1/10/09

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)


  • Ο κομήτης 217P/LINEAR πέρασε από τον Ωρίωνα την περασμένη εβδομάδα όταν ο Ιταλός ερασιτέχνης αστρονόμος Rolando Ligustri τον φωτογράφησε στις 26 Σεπτεμβρίου. Χρειάστηκε έκθεση 15 λεπτών για να αποκαλυφθεί ο πράσινος κομήτης μέσα στην γεμάτη σκόνη και αέρια περιοχή αστρογέννησης. Μπορείτε να βρείτε την ακριβή θέση του κομήτη εδώ: http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=sb&sstr=217P




Δευτέρα, 28 Σεπτεμβρίου
  • Ο Ερμής έρχεται όλο και πιο κοντά στην Αφροδίτη. Θα βρεθούν στην πιο κοντινή τους θέση το πρωί της 8ης Οκτωβρίου. Εκείνη την ημερομηνία, ο Ερμής θα απέχει μόλις 0,2° από τον Κρόνο.
Τρίτη, 29 Σεπτεμβρίου

  • Ο Δίας βρίσκεται περίπου 3 μοίρες στα αριστερά της σελήνης.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 02:09, ξημερώματα Τετάρτης.

Τετάρτη, 30 Σεπτεμβρίου

  • Ο Δίας λάμπει λίγες μοίρες στα δεξιά της σελήνης. Στην πραγματικότητα ο Δίας είναι 1.610 φορές πιο μακριά και έχει 40 φορές μεγαλύτερη διάμετρο.
  • Σήμερα είναι η 129η επέτειος της αστροφωτογραφίας βαθέως ουρανού, αφού το 1880 ο Henry Draper πήρε την πρώτη επιτυχημένη φωτογραφία του νεφελώματος του Ωρίωνα.
  • Αφού σκοτεινιάσει ο ουρανός, αν κοιτάξουμε προς τον βορρά θα δούμε την κεφαλή του Δράκοντα ψηλά, κάτω από τον Βέγα και ανάμεσα στον Ηρακλή και τον Κηφέα (σε σχήμα πενταγώνου που μοιάζει σαν ένα σπίτι με την οροφή του προς τα κάτω).
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 10:00 μ.μ.
Πέμπτη, 1 Οκτωβρίου

  • Το πιο φωτεινό αστέρι που λάμπει ψηλά στον νότο μόλις βραδιάσει είναι ο Αλτάιρ, 1ου μεγέθους. Το αστέρι με μέγεθος 2,7 ακριβώς πάνω του και στα δεξιά είναι ο Ταραζέτ (γ του Αετού). Κοντά εκεί, στα αριστερά του Αλτάιρ είναι και ο αμυδρότερος αλλά διακριτός αστερισμός του Δελφίνου. Μοιάζει σαν ένας ρόμβος με μια ουρά (ή με λίγη φαντασία σαν ένα δελφίνι που πηδάει ψηλά στο νερό).
  • Το πιο λαμπρό αστέρι στον δυτικό ουρανό μόλις χαθεί το λυκόφως είναι ο Αρκτούρος, το αστέρι της άνοιξης, βυθίζεται σιγά σιγά στον ορίζοντα και γρήγορα θα χαθεί από τον βραδινό ουρανό.
Παρασκευή, 2 Οκτωβρίου

  • Πάνω και στα αριστερά της λαμπρής σελήνης θα δείτε το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου να ισορροπεί στην μια γωνία του. Με κιάλια θα βρείτε την σελήνη να περνάει πολύ κοντά από τον μικρότερο κύκλο στον αστερισμό των Ιχθύων. Αυτός ο κύκλος είναι 6° σε διάμετρο και καλύπτει σε πλάτος το πεδίο που έχει ένα τυπικό ζευγάρι κιάλια 7Χ50.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:38 μ.μ.
Σάββατο, 3 Οκτωβρίου
  • Η Μεγάλη Άρκτος χαμηλώνει ή ξεκουράζεται προσωρινά για τον χειμώνα που ακολουθεί. Πράγματι, χρειάζεται ανοιχτό ορίζοντα για να διακρίνουμε την κατσαρόλα της Άρκτου που φαίνεται να χάνεται στον ορίζοντα. Όμως, νωρίς τα ξημερώματα ανασηκώνεται δίνοντάς μας μια γεύση από τον ουρανό της άνοιξης ή το ξύπνημα της αρκούδας.

Κυριακή, 4 Οκτωβρίου

  • Το μεγάλο τετράγωνο του Πήγασου φαίνεται ολοένα και πιο ψηλά στην ανατολή. Ο γειτονικός στον Πήγασο αστερισμός της Ανδρομέδας ακολουθεί, και πριν τα μεσάνυχτα φθάνει σχεδόν στο ζενίθ. Κάτω από την Ανδρομέδα είναι και ο μικρός σε έκταση αστερισμός του Τριγώνου. Εκεί ξεχωρίζει ο γαλαξίας με όνομα καταλόγου Μ33 (Pinwheel Galaxy), με μεγάλη έκταση αλλά και χαμηλή φαινόμενη φωτεινότητα. Χρειάζεται μεγάλο τηλεσκόπιο και σκοτεινό ουρανό για να αποκαλυφθεί η σπειροειδής δομή του.
  • Πανσέληνος στις 9:10 π.μ.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 1:17, μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής.

  • Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
  • Παραπάνω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα.

Ο γαλαξίας M33 φωτογραφήθηκε για 125 λεπτά με το τηλεσκόπιο Skywatcher ED80
και την CCD κάμερα ATIK 314L Mono (Baader LRGB + Ha light frames) από το Γύθειο Λακωνίας τον Ιούλιο του 2009 από τους Ευάγγελο Σουγλάκο και την Μαντώ Σταθάκη.


  • Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό).

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ


  • Παρατηρείτε τον ήλιο καθημερινά (με τη χρήση ενός ασφαλούς ηλιακού φίλτρου) αφού σχεδόν πάντοτε αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα φαινόμενα στην επιφάνειά. Από την αρχή της εβδομάδας, οι κηλίδες με αριθμό 1026 & 1027 , μέλη του ηλιακού κύκλου #24, με μέγεθος ως αυτό της Γης, έκαναν την εμφάνισή τους. Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com
  • Ο Ερμής μόλις που φαίνεται χαμηλά στο φως της ανατολής του ήλιου από τις 29 Σεπτεμβρίου. Θα τον βρείτε κάτω από την Αφροδίτη.
  • Η Αφροδίτη (με φαινόμενο μέγεθος – 3,9, στον Λέοντα) λάμπει χαμηλά στην ανατολή πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Ο Βασιλίσκος, αρκετά αμυδρότερος, είχε πλησιάσει την Αφροδίτη μόλις ½ μοίρα στις 20 Σεπτεμβρίου και τώρα κινείται μακριά της, πάνω και στα δεξιά της, κατά 1 μοίρα καθημερινά.
  • Ο Άρης (μέγεθος +0,8, στους Διδύμους, κοντά στον Κάστορα και τον Πολυδεύκη) ανατέλλει περίπου στις 1:00 π.μ και βρίσκεται ψηλά στον ανατολικό ουρανό πριν το λυκαυγές. Ο Άρης αρχίζει μια μακριά, αργή πορεία που θα τον φέρει σε αντίθεση στις 29 Ιανουαρίου, 2010. Με τηλεσκόπιο, ο δίσκος του πλανήτη είναι μόλις 6,5 δευτερόλεπτα του τόξου και θα φθάσει στα 14 δευτερόλεπτα τον Ιανουάριο όταν θα βρεθεί σε αντίθεση, όχι ιδιαίτερα λαμπρός.
  • Ο Δίας (μέγεθος -2,7, στον Αιγόκερο για αυτό το έτος) ανατέλλει στα νοτιοανατολικά όταν έχει ήδη πέσει το σκοτάδι. Βρίσκεται σε πολύ καλή θέση για παρατήρηση περίπου στις 9 μ.μ. Η φαινόμενη διάμετρός του είναι 46 δευτερόλεπτα του τόξου.
  • Ο Κρόνος ακολουθεί τον Ερμή στον ουρανό του λυκαυγούς στο τέλος της εβδομάδας. Θα τον βρείτε αν κοιτάξετε με κιάλια κάτω από τον Ερμή.
  • Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθείς) βρίσκεται ψηλά στα νοτιοανατολικά το βράδυ.
  • Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Αιγόκερο) βρίσκεται 6° ανατολικά του Δία, όμως είναι 16.000 φορές πιο αμυδρός απ’ αυτόν.
  • Ο Πλούτωνας (μέγεθος 14, στον βορειοδυτικό Τοξότη) βρίσκεται στα νότια νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.
(c) 2001-2007 'ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης'
Δημήτριος Τσάμπουρας & Σια Ο.Ε.


Έδρα: Πολυτεχνείου 45, Λαδάδικα (4ος όροφος), Τ.Κ.54625 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
τηλ. 2310-533 902 /2310-541 826
fax. 2310-550 672

Υποκ/μα: Πανεπιστημίου 56 Μέγαρο ΕΡΜΗΣ (2ος όροφ.), Ομόνοια, Τ.Κ. 10678 ΑΘΗΝΑ
τηλ.: 210-3845102
fax.: 210-3842030

Email: planitario@astronomy.gr
www.astronomy.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου