- Η Αφροδίτη σχηματίζει ένα ισοσκελές τρίγωνο με τα αστέρια των Διδύμων, τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη. Ο πλανήτης απέχει 15° και από τα δύο αστέρια. Κοιτάξτε ανατολικά βορειοανατολικά 1 ½ ώρα πριν την ανατολή του ήλιου. Η Αφροδίτη βρίσκεται στα δεξιά των αστεριών.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:51 μετά τα μεσάνυχτα της Δευτέρας προς Τρίτη.
Τρίτη, 11 Αυγούστου
- Οι δακτύλιοι του Κρόνου είναι σε θέση κάτοψης ως προς τον ήλιο. Αν παρατηρήσετε τον Κρόνο με τηλεσκόπιο αυτήν την εβδομάδα στο βραδινό λυκόφως (χαμηλά στα δυτικά), θα μπορέσετε να διακρίνετε τη λεπτή μαύρη σιλουέτα των δακτυλίων του να διαγράφεται στο δίσκο του πλανήτη, παρόλη τη μεγάλη διαταραχή της ατμόσφαιρας (seeing) εξαιτίας του χαμηλού ύψους του στον ουρανό.
Τετάρτη, 12 Αυγούστου
Η βροχή διαττόντων Περσείδες στο σεληνόφως
- Τα μικρά κομμάτια διαπλανητικής ύλης που αποτελούν το ρεύμα των Περσείδων βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον ήλιο που διαρκεί 130 έτη, όσο είναι και η περίοδος του αντικειμένου από το οποίο προήλθαν, ο κομήτης 109P/Swift-Tuttle. Το πλουσιότερο μέρος του ρεύματος αυτού βρίσκεται κοντά στον ίδιο τον κομήτη και πέρασε μέσα από το εσωτερικό ηλιακό σύστημα για τελευταία φορά το 1992. Γι’ αυτό, η ετήσια βροχή των Περσείδων έχει μειωθεί σημαντικά ως προς την έντασή της και δεν μοιάζει με τις εντυπωσιακές βροχές της δεκαετίας του ’90.
- Τα μετέωρα φαίνεται να προέρχονται από ένα πηγαίο σημείο κοντά στα σύνορα του Περσέα με την Κασσιόπη. Αν βρίσκεστε στην ύπαιθρο και ο ουρανός είναι σκοτεινός, μη ξεχάσετε να κοιτάξετε το Διπλό σμήνος του Περσέα και τον γαλαξία της Ανδρομέδας, δύο αντικείμενα από τον βαθύ ουρανό που εντοπίζονται εύκολα με γυμνό μάτι.
- Φέτος, οι Περσείδες υπολογίζεται να φθάσουν στην κορύφωσή τους στις 18 UT (21:00 ώρα Ελλάδος) στις 12 Αυγούστου. Φυσικά, και οι νύχτες της 11ης και της 13ης μπορούν να δώσουν κάποια ανάλογη δραστηριότητα. Το φεγγάρι είναι σχεδόν στο τελευταίο τέταρτό του αυτές τις νύχτες και προβλέπεται να δυσκολέψει στην θέαση των πιο αμυδρών Περσείδων. Όμως, οι πιο φωτεινές και πιο θεαματικές θα παρατηρηθούν εύκολα.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:29 π.μ., ξημερώματα Πέμπτης.
- ΟΙ Δορυφόροι του Δία, Γανυμήδης και Ευρώπη, ρίχνουν ταυτόχρονα τις σκιές τους πάνω στο δίσκο του πλανήτη στις 12:12 μετά τα μεσάνυχτα.
Πέμπτη, 13 Αυγούστου
- Τελευταίο τέταρτο της σελήνης στις 9:57 μ.μ.
- Όταν θα έχει ήδη ανατείλει η σελήνη, θα βρείτε τις Πλειάδες πολύ κοντά της.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 10:20 μ.μ.
- Ο Δίας είναι σε αντίθεση, μεγάλος και λαμπρός. Βρίσκεται αντίθετα από τον ήλιο στον ουρανό: ανατέλλει περίπου το ηλιοβασίλεμα, λάμπει ψηλά στο μέσο της νύχτας και δύει περίπου με την ανατολή του ήλιου.
Η φωτογραφία αυτή του Δία με την ερυθρά κηλίδα του τραβήχτηκε στις 3 Αυγούστου με το Takahashi Mewlon-210 και την κάμερα DMK21AU04. Η επεξεργασία έγινε με το Registax5 και το Photoshop CS2. Του Αντώνη Παντελίδη.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 4:07 π.μ., ξημερώματα Σαββάτου.
- Ο Άρης βρίσκεται λιγότερο από 3 μοίρες νότια της σελήνης στο ουρανό του λυκαυγούς. Ο πορτοκαλής Αλντεμπαράν βρίσκεται πάνω και στα δεξιά του ενώ η Αφροδίτη είναι αρκετές μοίρες πιο κάτω. Την όμορφη εικόνα της ημισελήνου συμπληρώνουν τα αστέρια των Διδύμων και η εμφάνιση του χειμωνιάτικου αστερισμού του Ωρίωνα.
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:58 μ.μ.
Κυριακή, 16 Αυγούστου
- Ξημερώματα, πριν ακόμα αρχίσει το λυκαυγές, ο ουρανός είναι πλέον φθινοπωρινός. Οι Πλειάδες και οι Υάδες του αστερισμού του Ταύρου αρχίζουν να ανεβαίνουν αρκετά ψηλά στον ουρανό. Ακριβώς στα κέρατά του είναι ο σχετικά φωτεινός Άρης. Στα αριστερά του Ταύρου βρίσκεται το πολύγωνο του Ηνίοχου που έχει την Αίγα ως το λαμπρότερό του αστέρι. Παρατηρήστε το αστέρι αυτό να ανατέλλει αρκετά στα βορειοανατολικά και συγκρίνετέ το με τον πλανήτη Άρη. Επιβεβαιώνεται η σκέψη ότι οι πλανήτες φαίνεται να λάμπουν με σταθερό φως χωρίς να τρεμοσβήνουν όπως τα αστέρια;
- Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:45 π.μ., ξημερώματα Δευτέρας.
Το ανοιχτό σμήνος Μ7 στον Σκορπιό διακρίνεται εύκολα με γυμνό μάτι, ονομάζεται και σμήνος του Πτολεμαίου γιατι αυτός πρώτος το κατέγραψε ως νεφέλωμα το 130 π.Χ. Το τηλεσκόπιο ή ο φωτογραφικός φακός αποκαλύπτει πλήθος αστέρων, περίπου 80 σε ένα 1,3° κατά μήκος. Το πιο λαμπρό αστέρι του σμήνους έχει μέγεθος 5,6. Η φωτογραφία είναι του Γιώργου Οικονόμου.
- Θέλετε να μυηθείτε στο χώρο της αστροφωτογραφίας; Συμβουλευθείτε το βιβλίο Αστροφωτογραφία (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης) και αποκτήστε τις κατάλληλες γνώσεις για να φωτογραφίσετε το ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό.
Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
- Παραπάνω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
- Παρατηρείτε τον ήλιο καθημερινά (με τη χρήση ενός ασφαλούς ηλιακού φίλτρου) αφού σχεδόν πάντοτε αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα φαινόμενα στην επιφάνειά. Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com
- Ο Ερμής (μέγεθος περίπου -0,1) εμφανίζεται πολύ χαμηλά στα δυτικά βορειοδυτικά στο βραδινό λυκόφως. Ψάξτε τον με ένα ζευγάρι κιάλια.
- Η Αφροδίτη με φαινόμενο μέγεθος – 4,0, στα πόδια ων Διδύμων είναι ο λαμπρός Αυγερινός κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Ένα νέο λευκό σημάδι έχει εμφανιστεί στην Αφροδίτη όπως ανακάλυψε ερασιτέχνης αστρονόμος και επιβεβαίωσε το διαστημικό σκάφος Venus Express που βρίσκεται γύρω από την Αφροδίτη.
- Ο Άρης (μέγεθος +1,0, στα κέρατα του Ταύρου) βρίσκεται στον πρωινό ουρανό, πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα, αρκετά πάνω και στα δεξιά της Αφροδίτης. O Αλντεμπαράν, παρόμοιος σε λαμπρότητα και χρώμα με τον Άρη, βρίσκεται στα δεξιά της νοητής γραμμής που ενώνει τους δύο πλανήτες. Ο Άρης αρχίζει μια μακριά, αργή πορεία που θα τον φέρει σε αντίθεση στις 29 Ιανουαρίου, 2010. Με τηλεσκόπιο, η Αφροδίτη φαίνεται ότι είναι σε φάση gibbous και περίπου 15 δευτερόλεπτα σε φαινόμενη διάμετρο, ενώ ο Άρης έχει μόνο 5 δευτερόλεπτα του τόξου διάμετρο.
- Ο Δίας (μέγεθος -2,9, στον Αιγόκερο για αυτό το έτος) βρίσκεται σε αντίθεση αυτήν την εβδομάδα. Θα τον δείτε στα νοτιοανατολικά να ανατέλλει περίπου στις 9:00 μ.μ. Όσο πιο νότια ζείτε τόσο πιο ψηλά στον ουρανό θα είναι ο Δίας και τόσο πιο καλή και σταθερή εικόνα θα έχετε με ένα τηλεσκόπιο. Η φαινόμενη διάμετρος του είναι 49 δευτερόλεπτα του τόξου.
- Το σκοτεινό σημάδι σκόνης πάνω στον Δία, όπως τα σημάδια που άφησε η πρόσκρουση του κομήτη Shoemaker-Levy 9 το 1994, εμφανίστηκε ξαφνικά στην νότια πολική περιοχή του Δία στις 18 Ιουλίου. Από τότε έχει μακρύνει σε μέγεθος και έχει απλωθεί. Οι ερασιτέχνες αστρονόμοι μπορούν να το παρατηρήσουν με ένα 4ίντσο τηλεσκόπιο ή μεγαλύτερο.
- Ο Κρόνος (μέγεθος +1, στον Λέοντα ) λάμπει τώρα πολύ χαμηλά στα δυτικά νωρίς το βράδυ. Κοιτάξτε νωρίς!
- Ο Κρόνος έχει τους δακτυλίους του σε θέση κάτοψης, σε κλίση 2° από την θέση παρατήρησής μας πάνω στη Γη και φαίνονται έντονα μαύροι πάνω στον δίσκο του πλανήτη. Το άνοιγμα των δακτυλίων του είναι το μεγαλύτερο για αυτό το έτος. Θα κλείσουν πάλι σε θέση σχεδόν απόλυτης κάτοψης το Σεπτέμβριο του 2009, τότε που ο πλανήτης θα βρεθεί σε σύνοδο με τον ήλιο και δεν θα φαίνεται στον ουρανό.
- Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) βρίσκεται ψηλά στο νότο πριν το λυκαυγές.
- Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Αιγόκερο) παραμένει 2° μακριά από το Δία στο φως της αυγής, όμως είναι 17.000 φορές πιο αμυδρός απ’ αυτόν.
- Ο Πλούτωνας (μέγεθος 14, στον βορειοδυτικό Τοξότη) βρίσκεται στα νότια περίπου στις 11 μ.μ. Είναι 250 φορές πιο αμυδρός από τον Ποσειδώνα. Ιδανική θέση παρατήρησης στο βραδινό ουρανό έχει ο Πλούτωνας αυτόν τον μήνα.
Δημήτριος Τσάμπουρας & Σια Ο.Ε.
Έδρα: Πολυτεχνείου 45, Λαδάδικα (4ος όροφος), Τ.Κ.54625 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
τηλ. 2310-533 902 /2310-541 826
fax. 2310-550 672
Υποκ/μα: Πανεπιστημίου 56 Μέγαρο ΕΡΜΗΣ (2ος όροφ.), Ομόνοια, Τ.Κ. 10678 ΑΘΗΝΑ
τηλ.: 210-3845102
fax.: 210-3842030
Email: planitario@astronomy.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου